Ο απολογισμός του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, περιόδου Ιουλίου 2011 έως 15 Μαϊου 2012, επί Υπουργείας Μιλτιάδη Ηλ. Παπαϊωάννου, περιλαμβάνει νομοθετικές πρωτοβουλίες και λοιπές δράσεις. Είναι σε απόλυτη συνέπεια με τις δεσμεύσεις και τις προτεραιότητές του, όπως αυτές αποτυπώνονται στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή κατά τις συνεδριάσεις της 21-06-2011 και 16-11-2011.
-
Νομοθετικό έργο.
1.1 Ν. 3994/2011 (ΦΕΚ Α 165/ 25-7-11) «Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομή της πολιτικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις». Οι πλέον σημαντικές ρυθμίσεις είναι:
-
Διεύρυνση των δυνατοτήτων για την εξωδικαστική επίλυση των διαφορών.
-
Διεύρυνση της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του Ειρηνοδικείου (μέχρι 20.000 ευρώ) και του Μονομελούς Πρωτοδικείου (μέχρι 120.000 ευρώ). Στη συνέχεια με τον ν.4055/2012 έγινε νέα αύξηση μέχρι 250.000 ευρώ.
-
Εκδίκαση εφέσεων κατά αποφάσεων των Ειρηνοδικείων από τα Μονομελή Πρωτοδικεία.
-
Εκδίκαση εφέσεων κατά αποφάσεων των Μονομελών Πρωτοδικείων από τα Μονομελή Εφετεία και εφέσεων κατά αποφάσεων των πολυμελών πρωτοδικείων από τα τριμελή εφετεία.
-
Δυνατότητα κατάθεσης και επίδοσης δικογράφων με ηλεκτρονικά μέσα.
-
Δυνατότητα συμπλήρωσης του εισαγωγικού δικογράφου στη συζήτηση, για να περιορισθούν οι περιπτώσεις απόρριψης της αγωγής λόγω αοριστίας.
-
Επαναφορά του τεκμηρίου ομολογίας, σε περίπτωση απουσίας του εναγομένου.
-
Κατάργηση της δυνατότητας άσκησης αναίρεσης, σε υποθέσεις ασφαλιστικών μέτρων, στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
1.2 Ν. 4022/2011 (ΦΕΚ Α 219/3-10-11) «Εκδίκαση πράξεων διαφθοράς Πολιτικών και Κρατικών Αξιωματούχων, υποθέσεων μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος και μείζονος δημοσίου συμφέροντος και άλλες διατάξεις».
Τα τελευταία χρόνια η χώρα μας υποφέρει από μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς με πρωταγωνιστές πολιτικούς και κρατικούς αξιωματούχους. Το αποτέλεσμα είναι ο κλονισμός της εμπιστοσύνης των πολιτών στην πολιτική και τους πολιτικούς και η αποδυνάμωση της θεσμικής λειτουργίας της Δικαιοσύνης, αφού σχεδόν κανένα από τα σκάνδαλα αυτά δεν έχει ακόμα οριστικώς διαλευκανθεί. Ως αίτια καταγράφονται, η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης, οι ανελαστικές διατάξεις του άρθρου 86 του Συντάγματος, αλλά και οι μεγάλες καθυστερήσεις της Δικαιοσύνης στην απονομή της. Αυτός είναι ο δικαιολογητικός λόγος των νέων ρυθμίσεων, αφού με απολύτως σαφή τρόπο ορίζονται πλέον ποιες υποθέσεις δικάζονται κατά προτεραιότητα και με ποιες διαδικασίες. Ειδικότερα με τις νέες ρυθμίσεις:
-
Εκδικάζονται τα εγκλήματα κακουργηματικού χαρακτήρα, που διαπράττουν υπουργοί ή υφυπουργοί ή βουλευτές κατά τη διάρκεια της θητείας τους, ακόμη και αν οι υπαίτιοι έχουν παύσει να φέρουν την συγκεκριμένη ιδιότητα. Επίσης, εκδικάζονται όλα τα κακουργήματα τα οποία διαπράττουν, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους ή επωφελούμενοι από την ιδιότητά τους, γενικοί και ειδικοί γραμματείς Υπουργείων, διοικητές, υποδιοικητές ή πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, δημοσίων επιχειρήσεων, δημοσίων οργανισμών και νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το κράτος, καθώς και αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
-
Εκδικάζονται κακουργήματα ιδιαίτερα μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος ή μείζονος δημοσίου συμφέροντος. Ο χαρακτηρισμός της υπόθεσης ως ιδιαίτερα μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος ή μείζονος δημοσίου συμφέροντος γίνεται με πράξη από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
-
Η ποινική δίωξη ασκείται αμέσως με παραγγελία για ανάκριση. Δεν γίνεται προανάκριση. Αν κριθεί, από τον αρμόδιο εισαγγελέα, μπορεί να διαταχθεί και προκαταρκτική εξέταση, που όμως ολοκληρώνεται μέσα σε προθεσμία δύο μηνών. Η ανάκριση διενεργείται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, από πρόεδρο πρωτοδικών και πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών. Το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο, όμως, μπορεί με βούλευμα ειδικά αιτιολογημένο να παρατείνει την προθεσμία ολοκλήρωσης της ανάκρισης εφάπαξ μέχρι δύο (2) το πολύ μήνες, αν υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Σε δύσκολες υποθέσεις προβλέπεται να ορισθούν επιπλέον μέχρι δύο ανακριτές- πρόεδροι πρωτοδικών και μέχρι ένας εισαγγελέας. Οι συγκεκριμένοι δικαστικοί λειτουργοί απαλλάσσονται όλων των άλλων καθηκόντων τους.
-
Οι εισαγγελείς και ανακριτές υποστηρίζονται στο έργο τους από αριθμό γραμματέων και ειδικών επιστημόνων ή πραγματογνωμόνων που κρίνεται αναγκαίος για την ολοκλήρωση της ανακριτικής διαδικασίας μέσα στον προβλεπόμενο γι’ αυτήν χρόνο. Ο ανακριτής και ο εισαγγελέας βοηθούνται από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και τον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος. Την ίδια υποχρέωση για συνδρομή έχει και κάθε δημόσιος λειτουργός ή υπάλληλος, καθώς και όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί και αρχές.
-
Ο ανακριτής και ο εισαγγελέας μπορούν να διατάξουν, με αιτιολογημένη διάταξή τους, την άρση του φορολογικού, τραπεζικού και χρηματιστηριακού απορρήτου. Ο ανακριτής, με σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα, μπορεί να απαγορεύσει την κίνηση κάθε είδους λογαριασμών, τίτλων ή χρηματοπιστωτικών προϊόντων που τηρούνται σε πιστωτικό ίδρυμα ή χρηματοπιστωτικό οργανισμό, καθώς και το άνοιγμα των θυρίδων θησαυροφυλακίου του κατηγορουμένου.
-
Η περάτωση της ανάκρισης κηρύσσεται από το συμβούλιο εφετών με βούλευμα.
-
Αρμόδιο δικαστήριο ορίζεται το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων. Ορίζεται δικάσιμος κατ’απόλυτη προτεραιότητα, εντός δύο μηνών από την ολοκλήρωση της προδικασίας.
-
Δεν επιτρέπεται η χορήγηση αναβολής. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις επιτρέπεται μόνο διακοπή της δίκης, και αυτό για δεκαπέντε το πολύ ημέρες. Αν όμως μετά τη διακοπή διαπιστωθεί ότι καθίσταται ανέφικτη η συνέχιση της δίκης αναβάλλεται και η επανάληψή της γίνεται σε σύντομη δικάσιμο εντός δύο μηνών, κατά την οποία προεδρεύει ο ίδιος δικαστής που είχε αρχικά κληρωθεί ή ορισθεί.
-
Το ένδικο μέσο της έφεσης εισάγεται, κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, στο αρμόδιο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, και προσδιορίζεται για εκδίκαση εντός δύο μηνών.
-
Η νέα ποινική διαδικασία είναι ανεξάρτητη και έχει αυτοτέλεια από εκείνη του άρθρου 86 του Συντάγματος (περί ευθύνης Υπουργών).
1.3 Ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α΄51/12-3-12) «Για τη Δίκαιη Δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής».
Στη χώρα μας οι καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης έχουν διαμορφώσει ένα σκηνικό «οιονεί αρνησιδικίας». Η Ελλάδα κατέχει το θλιβερό προνόμιο να είναι τέταρτη κατά σειρά μεταξύ των 47 Κρατών Μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης που συστηματικά και κατ’ επανάληψη παραβιάζει τον εύλογο χρόνο στην απονομή της Δικαιοσύνης.
Για το λόγο αυτό η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, μετά από ουσιαστικό διάλογο που είχε με τις ηγεσίες των Ανωτάτων Δικαστηρίων της Χώρας, με τις ενώσεις των Δικαστών, με τους Δικηγορικούς Συλλόγους και με τη συνεργασία έμπειρων νομικών, κατέληξε σε υποβολή σχεδίου νόμου στην Εθνική μας Αντιπροσωπεία, που με μεγάλη πλειοψηφία, υιοθέτησε τον παρόντα νόμο. Ένα νόμο που συνιστά μια μεγάλη διαρθρωτική αλλαγή στο χώρο της Δικαιοσύνης.
Περιλαμβάνει καινοτόμες και ρηξικέλευθες ρυθμίσεις και άμεσες παρεμβάσεις σε ολόκληρο το φάσμα της διοικητικής, πολιτικής και ποινικής δίκης με ταυτόχρονη καθιέρωση και ενίσχυση των εναλλακτικών μορφών επίλυσης των διαφορών. Περιλαμβάνει, επίσης, ουσιαστικές διατάξεις που αφορούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο, τον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών στην εύλογη διάρκεια της δίκης, στον σωφρονιστικό κώδικα και στις Ανεξάρτητες Αρχές.
Οι νέες ρυθμίσεις, κατά ενότητες, εστιάζονται κυρίως:
Δικαστική Μεσολάβηση
-
Θεμελιώνεται, ενθαρρύνεται και οργανώνεται με πληρότητα η δυνατότητα προσφυγής σε δικαστική μεσολάβηση, η οποία μπορεί να γίνει είτε πριν από την άσκηση της αγωγής, είτε κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας.
Πολιτική Δίκη
-
Μεταφέρεται από τα Πρωτοδικεία στα Ειρηνοδικεία ένας μεγάλος όγκος υποθέσεων, όπως η εκδίκαση των υποθέσεων της εκουσίας δικαιοδοσίας (πλην του ν. 3588/2007 –πτωχευτικός κώδικας- και του ν. 2664/1998 – υποθέσεις κτηματολογίου-). Σε ορισμένες υποθέσεις δεν προσδιορίζεται μακρόχρονη δικάσιμος, αλλά ολοκληρώνονται με διάταξη του αρμόδιου Ειρηνοδίκη, όπως η δημοσίευση καταστατικού σωματείου, η δημοσίευση διαθηκών, η έκδοση κληρονομητηρίου. Τα Ειρηνοδικεία είναι επίσης αποκλειστικά αρμόδια για τη συναινετική εγγραφή ή άρση προσημείωσης υποθήκης.
-
Η συναινετική λύση του γάμου, γίνεται με έγγραφη συμφωνία των δύο συζύγων, η οποία επικυρώνεται σε μία συζήτηση από το Μονομελές Πρωτοδικείο. Η έγγραφη αυτή συμφωνία αποτελεί τίτλο εκτελεστό. Το ελάχιστο χρονικό διάστημα της έγγαμης συμβίωσης για τη λύση του γάμου μειώνεται από ένα έτος σε έξη μήνες.
-
Αυξάνεται η καθ΄ύλην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου στο ποσό των 250.000 ευρώ.
-
Οι γαμικές διαφορές μεταφέρονται από το Πολυμελές Πρωτοδικείο, στο Μονομελές Πρωτοδικείο.
-
Στο Πολυμελές Πρωτοδικείο οι υποθέσεις για τις οποίες απαιτείται εμμάρτυρη απόδειξη, συζητούνται ενώπιον του εισηγητή δικαστή, με αποτέλεσμα να εκδικάζονται πλέον όλες οι υποθέσεις του πινακίου.
-
Διασφαλίζεται ο σύντομος προσδιορισμός των εργατικών διαφορών, καθώς και των αγωγών για διατροφές, επιμέλεια, επικοινωνία τέκνων κ.λπ. και η σύντομη έκδοση των σχετικών αποφάσεων.
-
Υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τις εργατικές διαφορές που αφορούν στις άκυρες απολύσεις και στη μη καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, καθώς και για τις διαφορές του οικογενειακού δικαίου που αφορούν σε διατροφή, επιμέλεια, επικοινωνία κλπ. Οι σχετικές αγωγές προσδιορίζονται μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεση και η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να εκδίδεται μέσα σε εξήντα (60) ημέρες σε ημερομηνία που ορίζει από έδρας ο Δικαστής. Τα τυχόν ασφαλιστικά μέτρα εκδικάζονται μαζί με τις αγωγές.
-
Ειδικές προβλέψεις επιτάχυνσης των σχετικών διαδικασιών προβλέπονται για την έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης του μισθίου, και την είσπραξη οφειλομένων ενοικίων, καθώς και των διαδικασιών άμεσης απόδοσης στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Στην αίτηση για διαταγή απόδοσης της χρήσης μισθίου ακινήτου μπορεί να σωρευτεί και αίτημα καταδίκης για χρηματική απαίτηση από οφειλόμενα μισθώματα, κοινόχρηστες δαπάνες, τέλη και λογαριασμούς κοινής ωφελείας, εφόσον το ύψος τους αποδεικνύεται από δημόσια ή ιδιωτικά έγγραφα.
-
Όλα τα ασφαλιστικά μέτρα, κατ΄αρχήν, εκδικάζονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία. Εξασφαλίζεται ο σύντομος προσδιορισμός της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων ο οποίος δεν μπορεί να είναι πέραν των 30 ημερών από την κατάθεση της αίτησης στην περίπτωση που έχει χορηγηθεί προσωρινή διαταγή. Η απόφαση στα ασφαλιστικά μέτρα δημοσιεύεται αμέσως και το αργότερο σε 48 ώρες μετά τη συζήτηση. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν δεν είναι εφικτή η έκδοση της απόφασης στους παραπάνω χρόνους, τότε ο δικαστής οφείλει να ορίσει, από έδρας, συγκεκριμένη ημέρα για την έκδοση και δημοσίευση της απόφασης, εντός τριάντα (30) ημερών το αργότερο από τη δικάσιμο.
-
Η προσωρινή διαταγή εξετάζεται άμεσα με την κατάθεση της αίτησης ή αν το κρίνει ο δικαστής προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός αποκλειστικής προθεσμίας 2 εργασίμων ημερών από την κατάθεσή της.
-
Αναμορφώνεται ριζικά και απλοποιείτο το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Η συζήτηση της ανακοπής εκτέλεσης προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε 60 ημέρες από την κατάθεσή της και η απόφαση του δικαστηρίου δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε 60 ημέρες από τη συζήτηση της αγωγής. Η τυχόν αίτηση αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης συνεκδικάζεται με την ανακοπή.
-
Προβλέπεται η κατάθεση παραβόλου για την άσκηση ενδίκων μέσων και επιστρέφεται σε περίπτωση ολικής ή μερικής νίκης του καταθέτη της. Οι νέες ρυθμίσεις αποβλέπουν στο να αποτρέπεται η άσκηση αβασίμων ενδίκων μέσων.
-
Περιορίζονται σημαντικά οι προϋποθέσεις για υποβολή αίτησης εξαίρεσης των μελών του δικαστηρίου έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι καταχρηστικές αιτήσεις εξαίρεσης.
-
Καθιερώνεται και η ηλεκτρονική κατάθεση των προτάσεων και των σχετικών εγγράφων.
-
Καθιερώνεται η ηλεκτρονική έκδοση των αποφάσεων και καταργείται η χρονοβόρα διαδικασία θεώρησής τους, με συνέπεια την άμεση επιτάχυνση της έκδοσης της δικαστικής απόφασης.
-
Ο ʼρειος Πάγος αν αναιρέσει απόφαση, μπορεί να κρατήσει την υπόθεση και να ασχοληθεί με την εκδίκασή της.
-
Δεν υπόκεινται σε δικαστικό ένσημο οι αναγνωριστικές αγωγές που αφορούν εργατικές διαφορές, διαφορές από αμοιβές για την παροχή εργασίας, διαφορές για ζημίες από αυτοκίνητο καθώς και από τη σύμβαση της ασφάλισής του, διαφορές που αφορούν διατροφή και επιμέλεια τέκνων καθώς και οι αγωγές για την εξάλειψη υποθήκης και προσημείωσης και εκείνες που αφορούν την ακύρωση πλειστηριασμού.
Ποινική Δίκη
-
Υποβιβάζονται σε πταίσματα αξιόποινες πράξεις οι οποίες δεν εμφανίζουν ουσιαστικό εγκληματικό ενδιαφέρον και οι οποίες επιβαρύνουν κατά πολύ τα ποινικά δικαστήρια (μη κακόβουλη βλασφημία, ελαφριά σωματική βλάβη, ελαφριά σωματική βλάβη από αμέλεια, αυτοδικία, ελαφριά ή ευτελής φθορά και επαιτεία).
-
Πλημμελήματα μικρής σημασίας, ειδικών ποινικών νόμων μετατρέπονται σε πταίσματα (εκμετάλλευση χωρίς άδεια αρτοποιείου, πρατηρίου άρτου, παράβαση διατάξεων για υπαίθρια διαφήμιση, για ίδρυση και λειτουργία κάμπινγκ, για μέτρα ασφαλείας κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών και για μέτρα ασφαλείας σε οικοδομές και ιδιωτικά τεχνικά έργα κλπ) και αποποινικοποιούνται ορισμένες παραβατικές συμπεριφορές (παράνομη υλοτομία, κλοπή ή υπεξαίρεση αγροτικού κινητού πράγματος, φθορά αγροτικού κτήματος κλπ).
-
Καθιερώνεται ο θεσμός των Μονομελών Εφετείων Κακουργημάτων, με στόχο την ταχύτητα στην εκδίκαση των υποθέσεων και την ενίσχυση της ευθύνης του δικαστή. Τα Μονομελή Εφετεία δεν δικάζουν εγκλήματα κατά των οποίων απειλείται στο νόμο η ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
-
Μήνυση ή αναφορά που υποβάλλεται ανωνύμως τίθεται αμέσως στο αρχείο, εκτός και αν συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, μετά από εκτίμηση του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.
-
Έγκληση που δεν στηρίζεται στο νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμη ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης απορρίπτεται με συνοπτική αιτιολογία (με διάταξη), από τον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.
-
Για την υποβολή έγκλησης προβλέπεται η καταβολή παραβόλου εκατό (100) ευρώ, για να αποκοπεί ο τεράστιος όγκος καταγγελιών που φθάνουν στα δικαστήρια.
-
Η προκαταρκτική εξέταση είναι υποχρεωτική μόνο στα κακουργήματα. Στα πλημμελήματα εναπόκειται στην κρίση του εισαγγελέα πλημμελειοδικών.
-
Καταργείται η αυτοπρόσωπη εμφάνιση των διαδίκων ενώπιον του συμβουλίου, με παράλληλη κατάργηση και της εμφάνισης του εισαγγελέα σε αυτό.
-
Αναμορφώνεται ριζικά το καθεστώς της προσωρινής κράτησης. Σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την προσωρινή κράτηση, αποφαίνεται το τριμελές πλημμελειοδικείο και μέχρι τότε κρατείται ο κατηγορούμενος.
-
Περιορίζονται σημαντικά οι λόγοι, τα αίτια και οι αφορμές των αναβολών, όπως:
• Η αναβολή γίνεται σε δικάσιμο στην οποία προεδρεύει ο ίδιος δικαστής, που προήδρευε του δικαστηρίου που χορήγησε την αναβολή.
• Εάν ο λόγος της αναβολής αναφανεί τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την δικάσιμο, ο διάδικος ή ο συνήγορός του υποχρεούται να γνωστοποιήσει αυτόν εγγράφως στον αρμόδιο εισαγγελέα, μαζί με τα έγγραφα που τον αποδεικνύουν. Για την αναβολή αποφασίζει το δικαστήριο σε συμβούλιο.
• Αν ο κατηγορούμενος αρνηθεί την υπεράσπισή του από τον διορισμένο συνήγορο, ο πρόεδρος του δικαστηρίου διορίζει σε αυτόν άλλον συνήγορο από τον σχετικό πίνακα. Σε περίπτωση νέας άρνησης του κατηγορουμένου, το δικαστήριο προβαίνει στην εκδίκαση της υπόθεσης χωρίς διορισμό συνηγόρου.
-
Σε περίπτωση αυτόφωρου πταίσματος, επιτρέπεται η σύλληψη του δράστη. Τα πταίσματα παραγράφονται μετά δύο έτη (από ένα έτος).
-
Εξορθολογίζονται και αυστηροποιούνται οι λόγοι εξαίρεσης των δικαστών, για ν αποφυγή καταχρηστικών δικονομικών συμπεριφορών.
-
Εισάγεται ο θεσμός των ειδικών επιστημόνων, προς διευκόλυνση του έργου της κυρίας ανάκρισης και σε υποθέσεις το αντικείμενο των οποίων απαιτεί ειδικές γνώσεις. Τα πρόσωπα αυτά, υπηρετούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
-
Επεκτείνεται το σύστημα της τήρησης των πρακτικών των συζητήσεων με φωνοληψία, σε όλα τα ποινικά δικαστήρια, πλην του πταισματοδικείου.
-
Προβλέπεται η δυνατότητα κατάθεσης μήνυσης και ηλεκτρονικά.
Διοικητική Δίκη
-
Συμπληρώνεται και ενισχύεται ο θεσμός της Πιλοτικής Δίκης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι υποθέσεις επιλύονται με βάση τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας υποχρεωτικά με τη διαδικασία του Συμβουλίου και όχι στο ακροατήριο. Σε περίπτωση που ο διάδικος ζητήσει η υπόθεσή του να εισαχθεί στο ακροατήριο, διπλασιάζεται η προβλεπόμενη δικαστική δαπάνη που επιβάλλεται σ’ αυτόν. Με τις νέες ρυθμίσεις θα εκδικασθούν σε σύντονο χρονικό διάστημα χιλιάδες όμοιες υποθέσεις που εκκρεμούν για πολλά χρόνια στα διοικητικά δικαστήρια.
-
Ενισχύεται ο θεσμός της «εν συμβουλίω» διαδικασίας. Δίνεται η δυνατότητα στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα διοικητικά δικαστήρια όχι μόνον να απορρίπτουν αλλά και να κάνουν δεκτά τα ένδικα μέσα ή βοηθήματα που είναι προδήλως βάσιμα. Είναι ένα από τα πλέον σημαντικά μέτρα για την επιτάχυνση της διοικητικής δίκης, αφού αναμένεται σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα να αποσυμφορήσει τα Διοικητικά Δικαστήρια από σωρεία ομοειδών υποθέσεων.
-
Αντιμετωπίζεται δραστικά το φαινόμενο άρνησης ή αδικαιολόγητης καθυστέρησης της Δημόσιας Διοίκησης να αποστείλει το φάκελο ή τις απόψεις της στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η άρνηση μπορεί να θεωρηθεί ότι οδηγεί σε τεκμήριο ομολογίας σε βάρος του Δημοσίου.
-
Ενισχύεται η αρμοδιότητα των Μονομελών συνθέσεων των διοικητικών δικαστηρίων. Το σύνολο των φορολογικών και τελωνειακών διαφορών έως 150.000 ευρώ εκδικάζονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία, ενώ αυξάνεται η αρμοδιότητα αυτών στις λοιπές χρηματικές διαφορές μέχρι το ποσό των 60.000 ευρώ.
-
Το παράβολο και η δικαστική δαπάνη πενταπλασιάζεται σε περίπτωση που ο ηττημένος διάδικος συνέβαλε, με τη δικονομική του συμπεριφορά στην καθυστέρηση εκδίκασης της υπόθεσης στις ίδιες διαφορές.
-
Προβλέπεται η ηλεκτρονική κατάθεση και επίδοση δικογράφων στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα διοικητικά δικαστήρια.
-
Η μεγάλη καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης έχει νομολογηθεί, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), ότι αποτελεί παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και ότι το εσωτερικό δίκαιο των χωρών πρέπει να εξασφαλίζει στον πολίτη δικαίωμα ουσιαστικής πρόσβασης και προστασίας. Για το λόγο αυτό θεσπίζεται το δικαίωμα αποζημίωσης των διαδίκων από το Ελληνικό Δημόσιο, λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκης στις διοικητικές διαφορές.
-
Ρυθμίζεται το δικαίωμα των διαδίκων για υποβολή αίτησης επιτάχυνσης και προτίμησης για την εκδίκαση υποθέσεων που δεν έχουν συζητηθεί για διάστημα μεγαλύτερο των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από της κατάθεσης του εισαγωγικού δικογράφου.
-
Επενδύσεις - Ανάπτυξη: Με στόχο την επιτάχυνση της υλοποίησης επενδυτικών πρωτοβουλιών στη χώρα μας παρέχεται η δυνατότητα στον εποπτεύοντα το νομικό πρόσωπο Υπουργό να υποβάλει αίτηση προτίμησης, για την ταχεία εκδίκαση υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, επικαλούμενος λόγους δημοσίου συμφέροντος.
-
Επιταχύνεται δραστικά η διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων κατά τον προσυμβατικό έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων (Ν. 3886/2010). Εισάγεται δυνατότητα του δικαστηρίου να συνάγει τεκμήριο ομολογίας της αναθέτουσας αρχής για την πραγματική βάση των ισχυρισμών του αιτούντος και προβλέπεται ο χρόνος έκδοσης του διατακτικού της απόφασης εντός προθεσμίας επτά ημερών.
-
Εισάγεται αρμοδιότητα της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις διαφορές που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή του ν. 3894/2010 («Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων»). Προβλέπονται πολύ σύντομες προθεσμίες για την αποστολή φακέλου από τη διοίκηση και την ταχεία εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων.
Ελεγκτικό Συνέδριο
-
Εισάγεται ο θεσμός της πιλοτικής δίκης και στο Ελεγκτικό Συνέδριο αλλά και μια σειρά νέων μέτρων, για την ταχεία εκκαθάριση όλων των υποθέσεων
-
Εναρμονίζεται ο κατασταλτικός έλεγχος με τα Ελεγκτικά πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-
Η Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας αναβαθμίζεται σε Ανεξάρτητη Δικαστική Αρχή, που δρα ενιαία και αδιαίρετα.
Κώδικας Οργανισμού Δικαστηρίων
-
Οι Κανονισμοί Λειτουργίας των Δικαστηρίων εγκρίνονται από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων, που έχουν δικαίωμα τροποποίησης, συμπλήρωσης ή και ακύρωσή τους, ειδικότερα ως προς τον προσδιορισμό του αριθμού των υποθέσεων για κάθε δικάσιμο.
-
Εισάγονται νέες ρυθμίσεις στο σύστημα προαγωγών και μεταθέσεων, καθώς και στο πειθαρχικό δίκαιο των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, στο στόχο υπηρέτησης των αρχών της αξιοκρατίας, αλλά και του αυστηρού ελέγχου των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων. Καταργείται η προαγωγή με βάση την επετηρίδα και πλέον οι προαγωγές γίνονται κατ’ απόλυτη εκλογή και προϋποθέτουν την ύπαρξη εξαιρετικών προσόντων στο πρόσωπο των δικαστικών λειτουργών.
-
Προβλέπεται η περικοπή του μισθού ή του δικαιώματος στέρησης της χρήσης των δικαστικών διακοπών του δικαστικού λειτουργού, για τις περιπτώσεις αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην έκδοση απόφασης.
-
Εισάγεται υποχρέωση των δικαστών να έχουν εκκαθαρίσει τις εκκρεμείς υποθέσεις μέχρι την 15η Σεπτεμβρίου κάθε δικαστικού έτους.
Ανεξάρτητες Αρχές
Βελτιώνεται η ισχύουσα νομοθεσία για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών, με την ενίσχυση της προσωπικής ανεξαρτησίας των μελών τους, τη διευκόλυνση του έργου της έγκαιρης και αξιοκρατικής επιλογής τους και της καθιέρωσης ενιαίων κανόνων στη λειτουργία τους. Ειδικότερα:
-
Η θητεία των μελών τους ορίζεται εξαετής, χωρίς τη δυνατότητα ανανέωσης,
-
Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, έχει ουσιαστική εμπλοκή στην επιλογή των μελών τους.
-
Εισάγονται ενιαίοι κανόνες για τα θέματα των προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών του προσωπικού τους, καθώς και για τη λειτουργία των υπηρεσιακών και πειθαρχικών τους συμβουλίων.
Πρακτική Εφαρμογή
Ο Ν.4055/2012 προβλέπει την άμεση εφαρμογή ενός ευρέος πλέγματος διατάξεων, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα την καθημερινή λειτουργία των Δικαστηρίων. Ο χρόνος που έχει μεσολαβήσει από τη θέση σε ισχύ του νέου Νόμου, δηλαδή από 2-4-2012, έως σήμερα είναι σχετικά μικρός και σε κάθε περίπτωση ανεπαρκής για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με θετικά αποτελέσματα των νέων ρυθμίσεων.
Ο νέος νόμος έχει σταδιακή εφαρμογή και συγκεκριμένα:
-
Από 2-4-2012 εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν στο επιτόκιο επιδικίας, τις εξαιρέσεις από την καταβολή δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές, την αύξηση αρμοδιότητας των μονομελών πρωτοδικείων, τη δικαστική μεσολάβηση, την εκδίκαση ανακοπών αναγκαστικής εκτέλεσης, τις ειδικές διαδικασίες.
-
Από 13-5-2012 εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν στη νέα διαδικασία στα Πολυμελή Πρωτοδικεία, στον προσδιορισμό και την εκδίκαση ασφαλιστικών μέτρων και προσωρινών διαταγών.
-
Από 16-9-2012 εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν στη μεταφορά των υποθέσεων εκουσίας δικαιοδοσίας από τα Μονομελή Πρωτοδικεία προς τα Ειρηνοδικεία.
Μέχρι σήμερα και κατόπιν επιτόπιων επισκέψεων, από συνεργάτες του Υπουργείου στο χώρο των Δικαστηρίων της Αθήνας (όπου εντοπίζονται τα μεγαλύτερα προβλήματα καθυστερήσεων), διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
-
Οι ανακοπές αναγκαστικής εκτέλεσης προσδιορίζονταν επιτυχώς μέσα στο προβλεπόμενο από το Νόμο χρονικό διάστημα (60 ημέρες), στη συνέχεια ο προσδιορισμός τους γίνεται για το μήνα Σεπτέμβριο 2012, δεδομένου ότι παρεμβάλλεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν προσδιορίζονται υποθέσεις λόγω των εκλογών και το χρονικό διάστημα των δικαστικών διακοπών. Στην ίδια δικάσιμο συζητείται και η τυχόν ασκηθείσα αίτηση αναστολής. Πριν την εφαρμογή του Νόμου το Πρωτοδικείο Αθηνών προσδιόριζε τις μεν ανακοπές κατά διαταγών πληρωμής τον Φεβρουάριο του 2013, τις δε λοιπές ανακοπές τον Οκτώβριο του 2016.
-
Οι αιτήσεις συναινετικών διαζυγίων εισάγονται στο Μονομελές Πρωτοδικείο την αμέσως επόμενη εβδομάδα της κατάθεσης, η δε συζήτησή τους γίνεται δύο φορές ανά εβδομάδα και ανεξάρτητα από τον αριθμό των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί. Πριν την εφαρμογή του Νόμου, απαιτούνταν δύο συζητήσεις που απείχαν τουλάχιστον έξι μήνες μεταξύ τους, και αν ληφθεί υπ’ όψη το χρονικό διάστημα διακοπών που παρεμβάλλονταν καθώς και το διάστημα ενός μηνός τουλάχιστον για την έκδοση της απόφασης, ουσιαστικά ο συνολικός χρόνος έκδοσης συναινετικού διαζυγίου υπερέβαινε το οκτάμηνο στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Ταυτόχρονα, με την παλαιά νομοθεσία έπρεπε και ο γάμος να έχει διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο, ενώ σήμερα αρκούν έξι μήνες για την υποβολή της αίτησης.
-
Οι εργατικές και οι γαμικές διαφορές αρχικά προσδιορίζονται επιτυχώς μέσα στο προβλεπόμενο από το Νόμο χρονικό διάστημα (60 ημέρες), στη συνέχεια ο προσδιορισμός τους γίνεται για τον μήνα Σεπτέμβριο 2012, δεδομένου ότι παρεμβάλλεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν προσδιορίζονται υποθέσεις λόγω των εκλογών και το χρονικό διάστημα των δικαστικών διακοπών. Στην ίδια δικάσιμο συζητείται και η τυχόν ασκηθείσα αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Πριν την εφαρμογή του Νόμου, στο Πρωτοδικείο Αθηνών οι εργατικές διαφορές προσδιορίζονταν τον Δεκέμβριο του 2014.
-
Για το μεσοδιάστημα μέχρι τις 16-9-2012, δηλαδή μέχρι της υπαγωγής των υποθέσεων εκουσίας δικαιοδοσίας που αφορούν στη σύσταση σωματείων, τον διορισμό διοίκησής τους ή την εκκαθάρισή τους, τη δημοσίευση διαθήκης και την κήρυξής της ως κύριας, καθώς και την έκδοση κληρονομητηρίου στα Ειρηνοδικεία, ο Νόμος προβλέπει μέχρι τότε οι σχετικές αιτήσεις να υποβάλλονται στον Πρόεδρο Πρωτοδικών. Ήδη αρκετές υποθέσεις έχουν υποβληθεί και αναμένεται η έκδοση των σχετικών διατάξεων. Σημειώνεται ότι με την παλαιά νομοθεσία απαιτείτο η συζήτησή τους στο ακροατήριο του Μονομελούς Πρωτοδικείου, και ότι ο προσδιορισμός δικασίμου των σχετικών αιτήσεων στο Πρωτοδικείο Αθηνών γινόταν για μεν τις διαθήκες σε οκτώ περίπου μήνες, για δε τα σωματεία και το κληρονομητήριο δώδεκα μήνες. Αντιθέτως, σήμερα δεν προσδιορίζεται καθόλου δικάσιμος και εκδίδεται άμεσα η σχετική διάταξη.
-
Σε όλα τα Πρωτοδικεία της χώρας έχουν ορισθεί οι δικαστές μεσολαβητές ενώ, στο Πρωτοδικείο Αθηνών έχουν ήδη ορισθεί δύο Πρόεδροι Πρωτοδικών και έχουν διατεθεί οι απαραίτητοι χώροι στο Κτίριο 4 της πρώην Σχολής Ευελπίδων για τις ανάγκες του θεσμού της δικαστικής μεσολάβησης.
-
Οι διατάξεις του νέου νόμου για τα Ασφαλιστικά Μέτρα άρχισαν να εφαρμόζονται από 13-5-2012. Ωστόσο, η Διοίκηση του Πρωτοδικείου Αθηνών έχει μεριμνήσει για την επιλογή δέκα ικανότατων Προέδρων Πρωτοδικών, οι οποίοι δέχονταν αιτήσεις έκδοσης προσωρινής διαταγής με τις νέες ρυθμίσεις. Με τον τρόπο αυτό οι αιτήσεις για την έκδοση προσωρινών διαταγών θα συζητούνται αμέσως ή σε δύο ημέρες και δεν θα ορίζεται δικάσιμος σε 15-20 ημέρες, όπως ίσχυε, ενώ σε περίπτωση που γίνει δεκτή η αίτηση, τα ασφαλιστικά μέτρα θα δικάζονται σε 30 ημέρες και όχι μετά από 4-7 μήνες. Η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων θα εκδίδεται εντός 48 ωρών ή άλλως εντός 30 ημερών και όχι σε 5-8 μήνες όπως ίσχυε μέχρι πρότινος στο Πρωτοδικείο της Αθήνας.
-
Σε σχετικό έγγραφο ερώτημα του Υπουργείου προς τα περιφερειακά Πρωτοδικεία και Εισαγγελίες Πρωτοδικών, οι απαντήσεις που έχουμε λάβει είναι εξίσου θετικές.
-
Μια ολοκληρωμένη εικόνα, για την ασφαλή εξαγωγή συμπερασμάτων, θα υπάρξει στο τέλος του χρόνου.
1.4 Ν. 4065/2012 (ΦΕΚ Α΄ 77/9.4.2012) «Τροποποίηση του Ν.3213.2003 (Για το πόθεν έσχες) και άλλες διατάξεις», (σε συνεργασία με το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης). Οι νέες ρυθμίσεις είναι:
-
Η διεύρυνση της Επιτροπής για τον έλεγχο των δηλώσεων πόθεν έσχες, με τη συμμετοχή δύο (2) Καθηγητών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
-
Ο επανέλεγχος ή και ο αρχικός έλεγχος όλων των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης ετών 1974-έως 2012 των εν ζωή ευρισκομένων πολιτικών προσώπων, καθώς και των συζύγων και των ανηλίκων τέκνων τους.
-
Οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης όλων των υπόχρεων προσώπων αναρτώνται στο διαδίκτυο και μπορούν να δημοσιεύονται στα ΜΜΕ.
-
Η υποβολή δήλωσης παραίτησης των υπόχρεων υπέρ του Ελληνικού δημοσίου από οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο που δεν έχει καταγραφεί στη δήλωση το «Πόθεν Έσχες».
1.5 Ν. 4043/2012 (ΦΕΚ Α΄ 25/13.2.2012) «Μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στα καταστήματα κράτησης και άλλες διατάξεις». Ο κύριος στόχος των νέων ρυθμίσεων είναι η λήψη μέτρων για την αποσυμφόρηση των φυλακών, αφού ο υπερπληθυσμός τους, δεν έχει προηγούμενο σε καμία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ρυθμίσεις ανάγκης και οι κυριότερες είναι:
Απόλυση από τις φυλακές κρατουμένων, με όρους, που εκτίουν στερητική της ελευθερίας ποινή που δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη. Προβλέπεται ανάκληση της απόλυσης και αθροιστική έκτιση του υπολοίπου της ποινής σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε πέντε (5) έτη από την αποφυλάκισή τους.
-
Παραγραφή και μη εκτέλεση μικρής διάρκειας ποινών [μέχρι 6 μηνών], με όρους.
-
Μετατροπή ποινών φυλάκισης σε χρηματική.
-
Εκκαθάριση του αρχείου των μεγάλων εισαγγελιών από μεγάλο αριθμό ανεκτέλεστων αποφάσεων.
-
Παραγραφή και παύση της ποινικής δίωξης πταισμάτων και ήσσονος σημασίας πλημμελημάτων, κατά των οποίων ο νόμος απειλεί ποινή φυλάκισης μέχρι 1 έτος.
1.6. Ν. 4013/2011 (ΦΕΚ Α΄ 204/15.09.2011) «Σύσταση ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων - Αντικατάσταση του έκτου κεφαλαίου του ν. 3588/2007(Πτωχευτικός Κώδικας) – Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης και άλλες διατάξεις» (Σε συνεργασία με Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας).
Εισάγονται νέες ρυθμίσεις για την προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης επιχειρήσεων (άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα). Οι νέες ρυθμίσεις είναι:
-
Ο περιορισμός της κατάχρησης του οφειλέτη για προσφυγή στο άρθρο 99, προς όφελος των εργαζομένων και των πιστωτών.
-
Η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ολοκλήρωση των δικαστικών διαδικασιών.
-
Η μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την κατάρτιση της συμφωνίας.
-
Η αναθεώρηση της διάταξης για την εξάλειψη του αξιοποίνου. Η ποινική διαδικασία αναστέλλεται μόνο με την απόλυτη υλοποίηση της συμφωνίας εξυγίανσης και μόνο για τα αδικήματα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 που έχουν τελεσθεί πριν από την υποβολή της αίτησης για το άνοιγμα της σχετικής διαδικασίας.
-
Ως προς το περιεχόμενο της συμφωνίας εξυγίανσης δίνεται ευρύτατη διακριτική ευχέρεια στα μέρη, ώστε να καλύπτονται κατά το δυνατό όλες οι περιπτώσεις ανάλογα με την έκταση του προβλήματος της επιχείρησης.
1.7 Ν. 4072/2012 (ΦΕΚ Α’ 86/11-04-2012) Εμπορικός Νόμος. ʼρθρο 99. «Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος − Νέα εταιρική μορφή − Σήματα − Μεσίτες Ακινήτων − Ρύθμιση θεμάτων ναυτιλίας, λιμένων και αλιείας και άλλες διατάξεις» (σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας).
-
Εισάγονται νέες ρυθμίσεις για την ίδρυση και λειτουργία των προσωπικών εμπορικών εταιρειών (ʼρθρα 249- 294). Η ύπαρξη λειτουργικού και αποτελεσματικού νομοθετικού πλαισίου είναι σημαντικός παράγων της οικονομικής ανάπτυξης. Οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, λειτουργούν ως προσωπικές εταιρείες, δηλαδή υπό την νομική μορφή της ομόρρυθμης και ετερόρρυθμης εταιρίας, αλλά, εν μέρει, και της αφανούς. Με τις νέες ρυθμίσεις το δίκαιο των προσωπικών εμπορικών εταιριών (ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη, αφανής) εκσυγχρονίζεται με βάση τα νεότερα οικονομικά δεδομένα και έχουν ως βάση την οπτική της εμπορικής επιχείρησης και της εξωτερικής της σχέσης και όχι μόνον ρυθμίσεις που αφορούν τον μεταξύ των εταίρων προσωποπαγή συμβατικό δεσμό.
1.8 Ν. 4049/2012 «Αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, της φαρμακοδιέγερσης, των προσυνεννοημένων αγώνων και λοιπές διατάξεις» (σε συνεργασία με το Υπ. Πολιτισμού).
-
Ανασυγκρότηση της Διαρκούς Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Βίας στα Γήπεδα.
-
Αυστηροποίηση των διατάξεων για την ποινική αντιμετώπιση τόσο της απλής όσο και της οργανωμένης βίας στα γήπεδα και εν γένει στις αθλητικές εκδηλώσεις.
-
Διοικητικά μέτρα κατά της βίας στα γήπεδα (όπως: απαγόρευση διάθεσης εισιτηρίων, αναβολή αθλητικής εκδήλωσης, απαγόρευση μετακίνησης οπαδών, επιβολή προστίμων).
-
Αντιμετώπιση του ντόπινγκ (ιδρύεται «Εθνικός Οργανισμός Καταπολέμησης του Ντόπινγκ») και των προσυνεννοημένων αγώνων.
1.9 Ν. 4038/2012 (ΦΕΚ A 14/2-2-2012 )«Επείγουσες ρυθμίσεις που αφορούν την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» (σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών).
Περιλαμβάνονται συμπληρωματικές διατάξεις του ν.3919/2011 σχετικές με ρυθμίσεις για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων του Δικηγόρου και του Συμβολαιογράφου, όπως, είναι:
-
Η ελευθερία σύστασης των δικηγορικών εταιρειών και η ελευθερία ίδρυσης παραρτημάτων στην Ελλάδα (άρση των γεωγραφικών περιορισμών).
-
Η καθιέρωση της υποχρέωσης των Δικηγορικών Συλλόγων να δημοσιεύουν κάθε χρόνο, και μέσω της επίσημης ιστοσελίδας τους, τον προϋπολογισμό και τον απολογισμό τους, καθώς και αναλυτικά στατιστικά στοιχεία για τις πειθαρχικές υποθέσεις που εισάγονται σ’ αυτούς.
-
Η άρση της πλήρους απαγόρευσης της εμπορικής επικοινωνίας/διαφήμισης για τους Δικηγόρους. Στο εξής παρέχεται το δικαίωμα στους Δικηγόρους δημοσίευσης και κυκλοφορίας επαγγελματικών καταχωρήσεων, έντυπα ή ηλεκτρονικά, πλην ραδιοφώνου και τηλεόρασης. Τα αντίστοιχα θέματα σχετικά με τους Συμβολαιογράφους είχαν ρυθμιστεί με το ΠΔ 95/2011 "Εμπορική Επικοινωνία Συμβολαιογράφων".
1.10 N. 4070/2012 (ΦΕΚ Α΄82/10-4-2012) - «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις» (σε συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων).
Με σειρά διατάξεων επιδιώκεται:
-
Η επίσπευση των διαδικασιών ολοκλήρωσης των απαλλοτριώσεων.
-
Η προστασία του δημοσίου χρήματος, με τον εξορθολογισμό της διαδικασίας καθορισμού της αποζημίωσης και την πληρέστερη υπεράσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου.
-
Η ενσωμάτωση στην εθνική έννομη τάξη της οδηγίας 2009/136/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (ʼρθρα 168-173).
1.11 Ν. 4037 (ΦΕΚ Α΄10/30/01/2012) «Για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2005/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων, περιλαμβανομένων των ποινικών κυρώσεων. Οι πλέον σημαντικές ρυθμίσεις είναι:
-
Τα εγκλήματα της θαλάσσιας ρύπανσης ανάγονται σε γνήσια διεθνή εγκλήματα, τα οποία προσβάλλουν αγαθά και αξίες που έχουν οικουμενικό χαρακτήρα.
-
Ο κύκλος των δραστών των εγκληματικών πράξεων ρύπανσης, εκτείνεται σε όλο το δυνατό φάσμα και περιλαμβάνει οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο, αλλά και νομικά πρόσωπα.
-
Προσδιορίζεται η έκταση της δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων.
1.12 . 4042/2012 (ΦΕΚ Α΄24/13/02/2012) “Ποινική προστασία του περιβάλλοντος - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ - Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ - Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής”(σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής).
Με το νόμο αυτό εντάσσονται οι νομοθετικές πράξεις ενσωμάτωσης των ανωτέρω οδηγιών στο καθεστώς ποινικής προστασίας του άρθρου 28 του ν.1650/1986, στις κατευθύνσεις:
-
Βελτίωση, επί το αυστηρότερο, των υφιστάμενων ρυθμίσεων του άρθρου 28 του ν.1650/1986, ώστε να διασφαλίζεται αποτελεσματική η περιβαλλοντική προστασία, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα.
-
Εμπλουτισμός του ποινικού κώδικα και του συνόλου της ποινικής νομοθεσίας με διατάξεις περιβαλλοντικής προστασίας.
-
Θέσπιση ειδικών δικονομικών διατάξεων σύμφωνα με τις οποίες οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος εξοπλίζονται με προανακριτικές αρμοδιότητες.
1.13 Ν. 4020/2011 (ΦΕΚ Α 214/30-9-2011) «Κύρωση της Σύμβασης για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση, την εκτέλεση και τη συνεργασία ως προς τη γονική ευθύνη και τα μέτρα προστασίας των παιδιών». Είναι η κύρωση της σύμβασης που υπογράφηκε στη Χάγη, στις 19 Οκτωβρίου 1996.
1.14 Ν. 4021/2011 (ΦΕΚ A 218/3-10-2011 ) «Ενισχυμένα μέτρα εποπτείας και εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων-Ρύθμιση θεμάτων χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα-Κύρωση της Σύμβασης-Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των τροποποιήσεων της και άλλες διατάξεις» (σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας).
Θεσμοθέτηση Ειδικού Σώματος Φορολογικών Διαιτητών (Ανεξάρτητη Αρχή - Δεν έχουν εκδοθεί οι εξουσιοδοτικές πράξεις). Επείγει.
1.15 Σχέδιο Νόμου «Κώδικας Ναρκωτικών». Το έχει συντάξει ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή. Οι βασικές καινοτομίες του νέου Κώδικα, είναι η κατοχύρωση του δικαιώματος διάγνωσης και θεραπείας των εξαρτημένων ατόμων σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας, η αποποινικοποίηση της ατομικής χρήσης σε ιδιωτικό χώρο και ο εξορθολογισμός των ποινών, σε σχέση με την βαρύτητα της κάθε εγκληματικής πράξης. Το Σχέδιο Νόμου έχει ολοκληρωθεί και έχει κατατεθεί στη Βουλή στις 09-01-12. Η συντριπτική πλειοψηφία των διατάξεών του εγκρίθηκε με ευρεία πλειοψηφία στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή. Δεν συζητήθηκε στην Ολομέλεια με ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑ.Ο.Σ.
1.16 Σχέδιο Νόμου με τίτλο «Καταπολέμηση εκδηλώσεων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας», το οποίο συνετάχθη σε συμμόρφωση της Απόφασης-Πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 28ης Νοεμβρίου 2008. Εκσυγχρονίζει το καθεστώς δίωξης των σοβαρών εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας εξασφαλίζοντας το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης. Έχει κατατεθεί και έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης (είναι ώριμο για επανακατάθεση στη Βουλή).
2 Σχέδια Νόμου (Είναι ώριμα για κατάθεση στη Βουλή).
-
Ιστολόγια και το ηλεκτρονικό έγκλημα. Το έχει συντάξει ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή. Στον πυρήνα των νέων ρυθμίσεων είναι η κατοχύρωση της δυνατότητας για την ανώνυμη χρήση του, αλλά και η καθιέρωση άρσης του απορρήτου για όλα τα εγκλήματα που η έννομη τάξη ανάγει εκάστοτε σε κακουργήματα ή πλημμελήματα τιμωρούμενα με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών, προκειμένου να διακριβωθεί ο δράστης εγκλήματος τελούμενου μέσω ιστολογίου ή εν γένει του διαδικτίου.
-
Μεταρρύθμιση του Ποινικού Κώδικα. Η Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή έχει ήδη ολοκληρώσει τις εργασίες της. Το σχετικό προσχέδιο νόμου, έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Θα λάβει οργανωμένη μορφή υπό την καθοδήγηση ειδικής επιτροπής που πρόκειται να συσταθεί και στην οποία θα μετέχουν κατά τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο εκπρόσωποι του νομικού κόσμου.
-
Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (δεν έχει κατατεθεί από την νομοπαρασκευαστική επιτροπή).
-
Σωφρονιστικός Κώδικας
-
Τροποποίηση διατάξεων Οικογενειακού Δικαίου.
Επιχειρείται ο εκσυγχρονισμός των διατάξεων που ρυθμίζουν τις οικογενειακές σχέσεις. Προωθείται η ισονομία, ο σεβασμός των ατόμων ανεξάρτητα από τις σεξουαλικές τους επιλογές, τη θρησκεία και το φύλο τους. Κατοχυρώνει τα δικαιώματα του παιδιού, σε εναρμόνιση με το Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις που δεσμεύουν τη χώρα.
-
Λήψη και διαχείριση πληροφοριών ποινικών μητρώων και ανταλλαγή τους με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-
Καθιέρωση υποχρεωτικής ενδικοφανούς προσφυγής και σύσταση Επιτροπών Επίλυσης Διοικητικών Αμφισβητήσεων. Είναι η υιοθέτηση ενός «οριζόντιου» συστήματος ενδικοφανών προσφυγών με αντικείμενο την ουσιαστική και νομική εξέταση των διοικητικών διαφορών σ’ένα ενδιάμεσο στάδιο πριν από την προσφυγή στα Δικαστήρια και για όλο το φάσμα της διοικητικής δράσης (κοινωνική ασφάλιση, πολεοδομία, δασική Νομοθεσία κ.λ.π.). Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θα προκαλέσουν άμεση και αισθητή ελάφρυνση των Διοικητικών Δικαστηρίων. Είναι ένα μοντέλο επιτυχημένης εφαρμογής σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.
-
Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης
-
Δημιουργία Ανεξάρτητου Εθνικού Μηχανισμού εξωτερικού ελέγχου των χώρων στέρησης ελευθερίας – Κύρωση του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.
Με το σχέδιο νόμου, κυρώνεται το Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων του Ο.Η.Ε., το οποίο υπογράφτηκε από τη χώρα μας το Μάρτιο του 2011. Ανατίθεται στο Συνήγορο του Πολίτη, η αποστολή της διενέργειας επισκέψεων σε όλους τους χώρους στέρησης της ελευθερίας, όπως ιδίως φυλακές, αστυνομικά τμήματα και κέντρα κράτησης, προκειμένου να προλαμβάνει και να ελέγχει προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και να συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών κράτησης.
-
Προεδρικό Διάταγμα για τη συγχώνευση, τον εξορθολογισμό και την αναδιοργάνωση των Ειρηνοδικείων.
-
Προεδρικό Διάταγμα για την αναμόρφωση του θεσμού της αναδοχής ανηλίκων.
Διευρύνονται οι δυνατότητες της αναδοχής. Επιταχύνονται οι σχετικές διαδικασίες. Βελτιώνεται το καθεστώς ελέγχου της καταλληλότητας των αναδόχων γονέων. Θεσπίζεται η οικονομική και άλλου είδους (ασφαλιστική κάλυψη) μέριμνα για τους υπό αναδοχή ανηλίκους. Αποσαφηνίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ανάδοχων γονέων και των φυσικών γονέων, αλλά και τα δικαιώματα των ανηλίκων σε αναδοχή. Βελτιώνεται η εποπτεία της αναδοχής.
-
Προεδρικό διάταγμα “Χρήση συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους”
Εξειδικεύονται οι ρυθμίσεις για την εγκατάσταση και λειτουργία από δημόσιες αρχές συστημάτων εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους. Διασφαλίζει τη διαχείριση της κυκλοφορίας, με το σεβασμό της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
3 Νομοπαρασκευαστικές Επιτροπές & Ομάδες Εργασίας.
3.1 Για την επεξεργασία τροποποιήσεων των διατάξεων του Π. δ/τος 3026/1954 «περί του Κώδικος Δικηγόρων». (Α.Π. 98711/12-12-11 – ΑΔΑ 4568Ω-5ΘΩ και ορθή επανάληψη ΑΔΑ 45Ψ6Ω-Α12/20.12.11).
Η Επιτροπή είχε αρχικά ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου της, το τέλος Φεβρουαρίου του 2012 και έχει ζητήσει παράταση έως τον Μάϊο του 2012. Η Επιτροπή έχει υποβάλει το πρώτο σχέδιο διατάξεων σχετικά με την κατάργηση ή τροποποίηση διατάξεων που αφορούν στην άρση τυχών περιορισμών σχετικά με το επάγγελμα του δικηγόρου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση η υιοθέτηση του σχετικού νόμου έως τέλος Ιουνίου 2012).
3.2 Για την αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΑΠ26152/30.3.12-ΑΔΑ:Β4ΩΡΩ-ΤΔΧ) ώστε να ευθυγραμμιστεί με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές. Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Επιτροπής αποτελεί ο Δεκέμβριος του 2012.
3.3 Για την εισαγωγή του συστήματος της τηλεδιάσκεψης στην ελληνική δικαιοσύνη (ΑΠ 33459/10.04.12 - ΑΔΑ: B4ΩΓΩ-6Β4), που ήδη προβλέπεται στον ν. 3994/2011. Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Επιτροπής αποτελεί ο Σεπτέμβριος 2012.
3.4 Ομάδα Διοίκησης του Σχεδιασμού και Επίβλεψης Έργων (ΟΔΙΣΣΕΕ) Πληροφορικής και Επικοινωνιών. (σε συνεργασία με το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης).
3.5 Ομάδα Διοίκησης Έργου Στρατηγικού Σχεδιασμού (Ο.Δ.Ε.Σ.Σ.) για την υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης (ΑΠ Υπουργού Δικαιοσύνης 65481/05.08.11_ΦΕΚ ΥΟΔΔ 274/23.8.11).
3.6 Ομάδα Εργασίας με σκοπό τη συλλογή και την ανταλλαγή πληροφοριών για τις δράσεις του προγράμματος E-CODEX (ΑΠ Υπουργού Δικαιοσύνης 20159/23.02.12).
3.7 Ομάδα Εργασίας για την προετοιμασία της σύνταξης και κατάθεσης Τεχνικού Δελτίου του έργου: «Απλούστευση της ροής της Ποινικής και Πολιτικής Διαδικασίας» που υπάγεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση (ΨΣ) (ΑΠ ΓΓ ΥΔΔΑΔ 69042/05.08.11).
3.8 Ομάδα Εργασίας με αντικείμενο τη μελέτη της αναδιοργάνωσης και του εκσυγχρονισμού του συστήματος της συλλογής και επεξεργασίας στατιστικών στοιχείων της Δικαιοσύνης (ΑΠ 119061/30.12.11-ΑΔΑ 45Ψ0ΩΧ91). Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Ομάδας Εργασίας αποτελεί ο Μάϊος 2012.
3.9 Ομάδα Εργασίας με αντικείμενο την εκπόνηση μιας ποιοτικής μελέτης σχετικά με την αλλαγή των διαδικασιών της αναγκαστικής εκτέλεσης (ΑΠ 33456/10.04.12 – ΑΔΑ Β4ΩΓΩ-ΞΒΟ). Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Ομάδας Εργασίας αποτελεί η 15η Ιουνίου 2012.
3.10 Ομάδας Εργασίας για την υλοποίηση των διατάξεων του Ν. 4055/2012 σχετικά με την ηλεκτρονική κατάθεση της μήνυσης και την ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών της δίκης εγγράφων και των προτάσεων (ΑΠ 42631/03.05.12- ΑΔΑ Β49ΨΩ-ΧΕΠ). Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Ομάδας Εργασίας αποτελεί η 30η Ιουνίου 2012.
3.11 Ομάδας Εργασίας για την υλοποίηση των διατάξεων του Ν. 4055/2012 σχετικά με την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου και την ηλεκτρονική επίδοση ενώπιον του ΣτΕ και των Διοικητικών Δικαστηρίων (ΑΠ 42632/03.05.12- ΑΔΑ Β49ΨΩ-5ΨΗ). Προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου της Ομάδας Εργασίας αποτελεί η 30η Ιουνίου 2012.
4 Δεκαπέντε (15) Νομοσχέδια για τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο σειράς αποφάσεων – πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναλυτική αναφορά στο Παράρτημα I.
5 Δεκαπέντε (15) Κυρώσεις συμβάσεων/συμφωνιών Διεθνών Οργανισμών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αναλυτική αναφορά στο Παράρτημα ΙΙ.
6 Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά της Διαφθοράς.
Έχει γίνει η επεξεργασία ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά της Διαφθοράς. Στο πλαίσιό του θα μελετηθούν και θα σχεδιασθούν τα απαραίτητα μέτρα νομοθετικής, κανονιστικής και οργανωτικής φύσης, που θα συμβάλλουν στη βελτίωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και στη συμμόρφωση της χώρας μας με τα διεθνή πρότυπα και απαιτήσεις. Προτείνεται η εμβάθυνση της συνεργασίας των εγχώριων υπηρεσιών και Αρχών που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της διαφθοράς και η ενίσχυση της επικοινωνίας με ευρωπαϊκά και διεθνή όργανα, με στόχο τη συνεχή ανταλλαγή καλών πρακτικών και συνεργασίας. Το σχέδιο κινείται σε τρεις βασικούς άξονες:
-
Δίκτυο κατά της Διαφθοράς.
Είναι ένα πολυπρόσωπο σχήμα διαβούλευσης, που περιλαμβάνει ως μέλη εκπροσώπους όλων των αρμοδίων για ζητήματα διαφθοράς δημοσίων φορέων της Χώρας, αλλά και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και ιδιωτικών φορέων. Βασικές αρμοδιότητες είναι:
• Η κατάρτιση της εθνικής πολιτικής κατά της διαφθοράς.
• Ο συντονισμός των αναγκαίων δράσεων.
• Η υποβολή προτάσεων των απαραίτητων αλλαγών του θεσμικού πλαισίου.
-
Διαδικτυακή Πύλη κατά της Διαφθοράς
Την διαχειρίζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και θα παρέχει πλήθος λειτουργιών στην εξυπηρέτηση του πολίτη, όπως:
• δυνατότητα υποβολής καταγγελιών κρουσμάτων διαφθοράς.
• παρουσίαση δράσεων και εκδηλώσεων του Δικτύου.
• εφαρμογή διαρκούς διαβούλευσης των μελών του Δικτύου .
• παροχή στατιστικών δεδομένων.
-
Εκστρατεία ευαισθητοποίησης των πολιτών, όπως:
• διοργάνωση ημερίδων και εκδηλώσεων
• σύνταξη και διανομή ενημερωτικού υλικού
• προβολή των λειτουργιών της Πύλης και των δράσεων του Δικτύου μέσω χρήσης των νέων τεχνολογιών.
Εξώδικη επίλυση Διαφορών
-
Διαμεσολάβηση
Έχει εκδοθεί σχεδόν το σύνολο των προβλεπόμενων από τον ν. 3898/2012 εξουσιοδοτικών Υπουργικών Αποφάσεων και Προεδρικών Διαταγμάτων. Συγκεκριμένα, έχουν εκδοθεί:
-
το υπ’ αρ. 123/2011 Προεδρικό Διάταγμα (Α΄255) σχετικά με τον καθορισμό των όρων και προϋποθέσεων λειτουργίας των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών.
-
Η υπ΄ αρ. 109088/12-12-2011 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΥΟΔΔ 4362011), σχετικά με τη συγκρότηση της Επιτροπής Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών του άρθρου 6§1 του νόμου 3898/2010.
-
Η υπ’ αρ. 1460/27-1-2012 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΦΕΚ 281 Β΄), σχετικά με τον καθορισμό της αμοιβής του διαμεσολαβητή.
-
Η υπ΄ αρ. 34802οικ/24-4-2012 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΦΕΚ Β΄1363), σχετικά με τον καθορισμό λειτουργίας της επιτροπής εξετάσεων υποψηφίων διαμεσολαβητών και τον καθορισμό της διαδικασίας ελέγχου των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών και των διαπιστευμένων διαμεσολαβητών.
-
Η υπ΄ αρ. 34801οικ/24-4-2012 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΦΕΚ Β΄1363), σχετικά με τον κανονισμό λειτουργίας της επιτροπής πιστοποίησης διαμεσολαβητών.
Εκκρεμεί η ολοκλήρωση έκδοσης των κατωτέρω Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων:
-
Για τον καθορισμό του ύψους των παραβόλων που κατατίθεται υπέρ του Δημοσίου: (α) για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών, (β) για την κατάθεση του πρακτικού διαμεσολάβησης στη γραμματεία του Μονομελούς Πρωτοδικείου της περιφέρειας, όπου διεξήχθη η διαμεσολάβηση και (γ) ως εξέταστρα στην επιτροπή εξετάσεων για τη συμμετοχή υποψήφιων διαμεσολαβητών στις εξετάσεις για την πιστοποίηση αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 6§3 του νόμου 3898/2010, η οποία έχει αποσταλεί στο Υπουργείο Οικονομικών για συνυπογραφή από τον Υπουργό.
-
για τον καθορισμό της αποζημίωσης των μελών της Επιτροπής Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών και της αμοιβής των μελών της Επιτροπής Εξετάσεων.
Παράλληλα, συντάσσεται ΤΔΠΠ προς ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» έργου, το οποίο περιλαμβάνει δράσεις, που αφορούν στην εκπαίδευση στην Ελλάδα εκπαιδευτών διαμεσολαβητών, ώστε στο άμεσο μέλλον να καταστεί δυνατό η εκπαίδευση των υποψήφιων διαμεσολαβητών από τους φορείς κατάρτισης να γίνεται από Έλληνες εκπαιδευτές καθώς και δράσεις δημοσιότητας και επικοινωνίας του θεσμού της διαμεσολάβησης και ενημέρωσης του κοινού, μέσω φυλλαδίων και καταχωρήσεων στον έντυπο τύπο, με τη χρήση νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου (internet) και τη διοργάνωση σεμιναρίων, ημερίδων και διημερίδων.
7 Σωφρονιστικό Σύστημα. Φυλακές.
Το σωφρονιστικό μας σύστημα είναι σε χρόνια και βαθειά κρίση. Πάσχει σε υποδομές και σε μεγάλη έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, φυλακτικού και επιστημονικού. Οι κρατικές δαπάνες ακόμη και για την στοιχειώδη λειτουργία του είναι ανεπαρκείς. Χρειάζεται ριζική αναθεώρηση της μέχρι σήμερα ασκούμενης πολιτικής στην κατεύθυνση των προτάσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
-
Στο πλαίσιο μιας εξαιρετικά δύσκολης οικονομικής συγκυρίας αναπτύξαμε και υλοποιούμε ένα σχέδιο προγραμμάτων και δράσεων, σε όλα τα καταστήματα κράτησης της χώρας ενθαρρύνοντας τον εθελοντισμό και την ευαισθητοποίηση επιστημονικών, επαγγελματικών και συλλογικών φορέων. Οι βασικοί άξονες του προγράμματος είναι η ιατρική και η ψυχιατρική υποστήριξη, η εκπαίδευση, η επιμόρφωση, η ψυχαγωγία και η ομαλή κοινωνική επανένταξη των κρατουμένων. Μια άλλη σημαντική πρωτοβουλία ήταν το άνοιγμα των φυλακών στη μορφή κοινωνικού ελέγχου, όπως είναι οι επισκέψεις και η συμπαράσταση φοιτητικών ενώσεων, δικηγορικών συλλόγων, κομμάτων, συλλόγων και δημοσιογράφων. (Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ καταγράφονται τα κυριότερα προγράμματα και δράσεις που εφαρμόστηκαν ή εφαρμόζονται και σήμερα).
-
Αποσυμφόρηση των φυλακών με τους ν. 3904/2010 και 4043/2012.
-
Καθιέρωση της αρχής ότι τον κεντρικό νομοθετικό συντονισμό όλων των νομοσχεδίων ποινικού ενδιαφέροντος των υπουργείων έχει το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
8 Στατιστικά Δικαιοσύνης.
Το υφιστάμενο σύστημα συλλογής και επεξεργασίας των στατιστικών στοιχείων της δικαιοσύνης είναι αναχρονιστικό. Δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες. Η χώρα μας χρειάζεται ένα αξιόπιστο σύστημα διαχείρισης δεδομένων και μέτρησης αποτελεσμάτων των κάθε φορά στόχων εργασίας του κάθε δικαστηρίου. Για το λόγο αυτό συνεστήθη με την αριθμ. 119061/30-12-2011 Υπουργική Απόφαση ομάδα εργασίας με αντικείμενο τη μελέτη της αναδιοργάνωσης και του εκσυγχρονισμού της στατιστικής της Δικαιοσύνης με βάση την αξιοποίηση της πληροφορικής και των νέων τεχνολογιών. Η Ομάδα, έχει προχωρήσει το έργο της που πρέπει να ολοκληρωθεί στα τέλη Μαΐου 2012. Προς την κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο στο πλαίσιο μεταφοράς τεχνογνωσίας προς τη Χώρα μας μέσω της TFGR(Task Force for Greece), έχει ζητήσει την παροχή τεχνικής βοήθειας. Για τη διαμόρφωση του νέου συστήματος, προτεραιότητες είναι:
-
η βελτιωμένη μέτρηση απόδοσης (performance).
-
η αυξημένη λογοδοσία (accountability).
-
ο καλύτερος προγραμματισμός (planning) και βελτίωση κατανομής προϋπολογισμού ανά φορέα δικαιοσύνης.
-
η παροχή αξιόπιστων στοιχείων σε Διεθνές και Ευρωπαϊκό επίπεδο.
-
η χρησιμοποίηση των στατιστικών στοιχείων για λήψη μακροπρόθεσμων στρατηγικών αποφάσεων.
-
η διαθεσιμότητα αξιόπιστων στοιχείων για τη διενέργεια μελετών και ερευνών.
-
ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών της Δικαιοσύνης και αναβάθμισης της διοικητικής ικανότητας των Δικαστηρίων.
-
η δημιουργία δημόσιας βάσης δεδομένων η οποία θα περιλαμβάνει συγκριτικά στοιχεία απόδοσης, στελέχωσης κτλ .για το σύνολο των δικαστηρίων.
9 Δανειακή Σύμβαση (Μνημόνιο).
Στο πλαίσιο του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και των γενικότερων διαρθρωτικών αλλαγών που καλείται να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση, βασική προτεραιότητα αποτελεί η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Η βελτίωση της ποιότητας και λειτουργικότητας του δικαστικού συστήματος, με την επιφύλαξη πάντοτε των συνταγματικών αρχών και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, είναι ουσιώδους σημασίας όχι μόνο για την επανεκκίνηση μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης πολίτη – δικαστικού συστήματος και την εμπέδωση του αισθήματος δικαίου στην κοινωνία αλλά και, κατ’ επέκταση, για την ορθή και δίκαιη λειτουργία της αγοράς και της οικονομίας.
Από την πρώτη στιγμή προχωρήσαμε με αποφασιστικότητα και ταχύτατους ρυθμούς στην αναμόρφωση και το συνολικό εκσυγχρονισμό του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης, υλοποιώντας τη ρητή δέσμευση που έχει αναληφθεί πρωτίστως ενώπιον της ελληνικής κοινωνίας και στη συνέχεια με τις δανειακές μας δεσμεύσεις (μνημόνιο). Οι δικές μας κυρίως προτάσεις και πρωτοβουλίες έχουν συμπεριληφθεί στα κείμενα του μνημονίου. Το Υπουργείο έχει ήδη επιτύχει την εμπρόθεσμη υλοποίηση, σε μέγιστο βαθμό, των μνημονιακών του υποχρεώσεων. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV γίνεται αναλυτική αναφορά στις δεσμεύσεις μας και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους.
10 .Παροχή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών από Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, από τις πρώτες μέρες ανάληψης των καθηκόντων της (Ιούλιος 2011). Στην αφετηρία της είχε τη μορφή διμερών επαφών μέσω των πρεσβειών τινών κρατών μελών στις οποίες απευθυνθήκαμε για την παροχή τεχνογνωσίας και άντληση εμπειριών ενώ σε δεύτερο χρόνο τέθηκε υπό τον συντονισμό της Ομάδας Δράσης (Task Force) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (υπό τον κ. Horst Reichenbach).
Η ανταλλαγή εμπειριών, ιδεών και σκέψεων, η προσαρμογή των εφαρμοσμένων και επιτυχημένων καλών πρακτικών ξένων χωρών στην ελληνική πραγματικότητα, προάγουν το έργο του Υπουργείου. Είναι ένας τρόπος για να κερδίσουμε το στοίχημα της επίτευξης θεμελιωδών διαρθρωτικών αλλαγών που είναι αναγκαίες στο δικαϊκό μας σύστημα σε σύντομο χρόνο.
Κοινή είναι η παραδοχή (και για τα στελέχη της Task Force, με τα οποία έχει υπάρξει άριστη συνεργασία) ότι το Υπουργείο έχει ήδη επιτελέσει μεγάλη πρόοδο σχετικά με την υλοποίηση των επιμέρους στόχων του. Ο προσδιορισμός (και περιορισμός) του αντικειμένου των αιτημάτων μας για τεχνική βοήθεια είναι στα εξής πεδία:
-
Επιστημονική υποστήριξη της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για την αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας από ξένους Ανώτερους Εμπειρογνώμονες (Senior Experts).
-
Θέματα ψηφιακής δικαιοσύνης (e-justice) από χώρες που είναι ήδη σε επίπεδο πολύ εξελιγμένο στα θέματα της ψηφιακής δικαιοσύνης και ήδη υλοποιούν όσα εμείς σχεδιάζουμε, καθώς το Υπουργείο βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο όσον αφορά στο στρατηγικό σχεδιασμό, προγραμματισμό, ωρίμανση αλλά και την υλοποίηση έργων για την ψηφιακή δικαιοσύνη,
-
Διαμεσολάβηση και εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης διαφορών
-
Στατιστικά Στοιχεία Δικαιοσύνης
-
Κώδικας περί Δικηγόρων
-
Συνεργασία με Συμβούλιο της Επικρατείας της Γαλλίας (Conseil d’ Etat) επί θεμάτων Διοικητικής Δικαιοσύνης.
-
Επίλυση φορολογικών διαφορών (υπό την ευθύνη της Γ.Γ. Φορολογικών & Τελωνειακών Θεμάτων του Υπουργείου Οικονομικών).
11 Για την Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη (Ε-JUSTICE).
Η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην Δικαιοσύνη έχει καθυστερήσει σημαντικά στην Ελλάδα. Η διασφάλιση όμως υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και στο χώρο της Δικαιοσύνης, προϋποθέτει ταχεία ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών και αναζήτηση βέλτιστων τρόπων εργασίας. Για το λόγο αυτό, το Υπουργείο έχει διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ψηφιοποίησης όλων των δραστηριοτήτων που συνδέονται με την απονομή της Δικαιοσύνης και τη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος και καταρτίσει ένα εκτεταμένο Πρόγραμμα Έργων.
Τα έργα αυτά περιλαμβάνουν τόσο βραχυ-πρόθεσμες όσο και μεσο-μακρο-πρόθεσμες δράσεις και παρεμβάσεις. Το συνολικό κόστος των υλοποιούμενων και σχεδιαζόμενων παρεμβάσεων ανέρχεται περίπου στα εκατό εκατομμύρια ευρώ (100.000.000€) και θα καλυφθεί, κατά κύριο λόγο, από πόρους του ΕΣΠΑ, μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων «Ψηφιακή Σύγκλιση» και «Διοικητική Μεταρρύθμιση» αλλά και το ΤΑΧΔΙΚ. Ενδεικτικές είναι οι εξής δράσεις:
11.1 Βραχυπρόθεσμες Δράσεις
-
Διαδικασία «Ταχείας Εξυπηρέτησης» (Fast-Lane) για τη κατάθεση δικογράφων στο Πρωτοδικείο Αθηνών (χωρίς κόστος). Το πρόγραμμα εφαρμόζεται από τον Σεπτέμβριο του 2011.
-
«Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου στο Πρωτοδικείο Αθηνών» και αποϋλοποίησης ενσήμων (54.000,00€). Το πιλοτικό αυτό έργο έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς και βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία.
-
«Ηλεκτρονικό Πινάκιο» (185.600,00€): Επιτρέπει την ενημέρωση των εμπλεκόμενων (δικηγόροι, πολίτες κτλ) χωρίς να απαιτείται η φυσική τους παρουσία στους χώρους του Δικαστηρίου. Το έργο θα υλοποιηθεί σε επιλεγμένα δικαστήρια της χώρας με υψηλό βαθμό ετοιμότητας και όγκο υποθέσεων (π.χ. Πρωτοδικεία Αθήνας, Θεσσαλονίκης).
-
Στατιστικά της δικαιοσύνης (κόστος 69.600 ευρώ): Περιλαμβάνονται έργα για τον ανασχεδιασμό του συστήματος συλλογής και επεξεργασίας στατιστικών, ώστε να παράσχει ορθή πληροφόρηση για τον εντοπισμό δυσλειτουργιών και την χάραξη στρατηγικής (υπάρχει αναλυτική αναφορά).
-
Διασύνδεση του συστήματος ποινικών μητρώων της Ελλάδας με αντίστοιχα συστήματα ποινικών μητρώων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ICRS (336.692,00 €): Το Υπουργείο υλοποιεί έργο, με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα επιτρέψει την ταχύτερη ενημέρωση του κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αμετάκλητη καταδίκη υπηκόου του από άλλο κράτος –μέλος.
-
Εφαρμογή του άρθρου 33 του ν.3910/11, που αφορά την δωδεκάμηνη δικαστηριακή άσκηση των ασκούμενων δικηγόρων.
11.2 Μεσοπρόθεσμες Δράσεις
-
Εθνικό ποινικό μητρώο (8.678.019,00€): Αφορά στην επέκταση μηχανοργάνωσης σε όλα τα τμήματα Ποινικού Μητρώου των εισαγγελιών πρωτοδικών, πέρα από τα επτά ήδη μηχανογραφημένα τμήματα. Το έργο βρίσκεται σε φάση προέγκρισης της σύμβασης. Θ ακολουθήσει η συμβασιοποίηση του έργου. Το έργο θα ολοκληρωθεί το 2013.
-
Αλληλεπιδραστικές Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Προδικασίας – On Line Εξυπηρέτηση Δικηγόρων, Δικαστών, Πολιτών (3.830.132,45 €): Το έργο έχει ως σκοπό την δημιουργία ενοποιημένων πληροφοριακών υποδομών για την διευκόλυνση των διαδικασιών προδικασίας (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφου) και την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους δικηγόρους όλης της χώρας. Το έργο εκτελείται από τον ΔΣΑ.
-
Αναβάθμιση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το έργο θα ολοκληρωθεί το 2013.
-
Ηλεκτρονικές υπηρεσίες καταστημάτων κράτησης (3.571.182,00 €): Αφορά στην εγκατάσταση ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος στα σωφρονιστικά καταστήματα. Αποφασίστηκε η διεξαγωγή επαναληπτικού διαγωνισμού.
-
Σύμπραξη Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την Ψηφιακή Καταγραφή, Αποθήκευση και Διάθεση Πρακτικών Συνεδριάσεων (κόστος 17.600.000 ευρώ): Το έργο αφορά στην επέκταση της τήρησης πρακτικών με τη μέθοδο της μαγνητοφώνησης-απομαγνητοφώνησης σε όλα τα Ειρηνοδικεία, Πρωτοδικεία και Εφετεία της χώρας και την τήρηση ηλεκτρονικού αρχείου. Το έργο θα προκηρυχθεί μέσα στο 2012.
-
Σώμα Ειδικών Επιστημόνων Υποστήριξης του έργου των Δικαστών. Οι Δικαστικοί Λειτουργοί θα έχουν άμεση και ad-hoc πρόσβαση όποτε αυτό απαιτείται. Ενδεικτικά, το Σώμα αυτό θα περιλαμβάνει ειδικούς στα θέματα: Οικονομικά, Φορολογικά-Λογιστικά, Θέματα Μηχανικών – Πολεοδομιών, Ιατρικά, κλπ.
-
«Βελτίωση των πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισης της θυματοποίησης, και της εγκληματικότητας των ανηλίκων»: Συνολικά έξι έργα, δύο εκ των οποίων έχουν ήδη προκηρυχθεί. Αφορούν στην ανάπτυξη οργανωτικού/λειτουργικού μοντέλου αναμόρφωσης των διοικητικών λειτουργιών, διαδικασιών και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους ανηλίκους παραβάτες ή σε κίνδυνο παραβατικότητας και θυματοποίησης.
11.3 Μακροπρόθεσμες Δράσεις
-
Βελτιστοποίηση της Ροής Ποινικής και Πολιτικής Διαδικασίας (976.120,00 €): Το έργο αφορά στην εκπόνηση πλήρους μελέτης (αποτύπωση υφιστάμενης κατάστασης, ανάλυση δυσλειτουργιών, διατύπωση προτάσεων) για την βελτίωση των ροών Πολιτικής, Ποινικής και Διοικητικής Διαδικασίας.
-
Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων(15.000.000 ευρώ): Ανάπτυξη συστήματος μηχανοργάνωσης που θα υποστηρίξει την ροή ποινικής, πολιτικής και διοικητικής Δικαιοσύνης σε όλα τα δικαστήρια της χώρας και για όλες τις υποθέσεις. Θα επιτρέψει, επίσης, την ηλεκτρονική ανταλλαγή εγγράφων και φακέλων και την ηλεκτρονική διασύνδεση, με άλλους φορείς του δημοσίου, όπως η Αστυνομία, το Υπουργείο Οικονομικών κ.α.. Το έργο θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2014.
-
Κεντρικό Πληροφοριακό Σύστημα Διοικητικής Δικαιοσύνης: Ανάπτυξη συστήματος μηχανοργάνωσης που θα υποστηρίξει την ροή διοικητικής Δικαιοσύνης σε όλα τα δικαστήρια της χώρας.
Για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων της ψηφιακής δικαιοσύνης, έχει συσταθεί και λειτουργεί στο Υπουργείο ικανός αριθμός Επιτροπών και Ομάδων Εργασίας, οι πιο σημαντικές από τις οποίες περιγράφονται ανωτέρω στην παρ. 4.
12. Οι προνοιακές δομές του Υπουργείου (Στέγες Ανηλίκων, Ίδρυμα Βόλου) πρέπει να ενταχθούν στο σύστημα επίβλεψης και παρακολούθησης.
13. Ταμείο χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑΧΔΙΚ).
Το Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ) έχει εξελιχθεί σε βασικό μοχλό χρηματοδότησης των υποδομών Δικαιοσύνης, καλύπτοντας τόσο τις κτιριακές ανάγκες των δικαστηρίων (επισκευή και συντήρηση), όσο και το κόστος λειτουργίας τους. Σημαντική κρίνεται ιδίως η ενίσχυση της μηχανοργάνωσης των υποδομών της Δικαιοσύνης μέσω της αντίστοιχης έγκρισης πιστώσεων από το Ταμείο (λογισμικό πληροφορικής, τηλεπικοινωνίες, υλικό εκτύπωσης, γραφική ύλη, βιβλιοδεσία, μηχανήματα).
Θεσμικές παρεμβάσεις
-
Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 4022/2011 κατέστη δυνατή η εφαρμογή των προβλέψεων του Ν.3900/2010 για την επιχορήγηση των δικαστηρίων από το ΤΑΧΔΙΚ, ώστε ν’ αποκτήσουν την απαραίτητη οικονομική αυτοτέλεια για την κάλυψη των λειτουργικών τους δαπανών, με τη διασφάλιση ετήσιας επιχορήγησης από το ΤΑΧΔΙΚ. Για την εφαρμογή της διάταξης διενεργήθηκε διαγωνισμός στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για την προμήθεια ειδικού λογισμικού προγράμματος το οποίο έχει ήδη εγκατασταθεί, ενώ παράλληλα ολοκληρώθηκε και η εκπαίδευση των ειδικών διαχειριστικών επιτροπών των δικαστηρίων.
-
Με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του Ν. 4043/2012(Α΄25), μεταφέρθησαν στους σκοπούς του ΤΑΧΔΙΚ δαπάνες που μέχρι σήμερα επιβάρυναν τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι δαπάνες αυτές, παρουσιάζουν εξαιρετική σπουδαιότητα για την καθημερινή λειτουργία των δικαστηρίων, τον εκσυγχρονισμό και επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης: (μεταξύ άλλων αναφέρονται η μαγνητοφώνηση των πρακτικών των δικαστηρίων όλων των βαθμίδων της πολιτικής και ποινικής Δικαιοσύνης, προμήθεια φαρμάκων, υγειονομικού εξοπλισμού και πετρελαίου στα σωφρονιστικά καταστήματα, αμοιβές προσώπων που παρέχουν υπηρεσίες στο σύστημα παροχής νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος κ.α.) Για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, υπεγράφη ήδη Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών για δαπάνες αντιμετώπισης των αναγκών προμήθειας υγειονομικού εξοπλισμού, φαρμάκων, τροφοδοσία, πετρελαίου κ.α, το ανώτατο όριο των οποίων ανέρχονται στο ποσό των τριών εκατομμυρίων ευρώ(3.000.000 ευρώ). Το 2011 το αντίστοιχο ανώτατο όριο ποσού ήταν πεντακόσιες χιλιάδες ευρώ (500.000).
-
Με τις διατάξεις του Ν. 4043/2012 ψηφίστηκε η αναπροσαρμογή της ονομαστικής αξίας του μεγαροσήμου που αποτελούσε μέχρι σήμερα τη μοναδική πηγή εσόδων του. Η αναπροσαρμογή αυτή, η πρώτη μετά το 1993, κατέστη αναγκαία, προκειμένου το Ταμείο να ανταποκριθεί στους ενισχυμένους σκοπούς του και στην κάλυψη των ως άνω δαπανών, έτσι ώστε αφενός να αποφευχθεί η επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού και αφετέρου να εξασφαλισθεί η αδιάλειπτη και έγκαιρη χρηματοδότηση και κάλυψη των σύγχρονων αναγκών των δικαστηρίων και των σωφρονιστικών καταστημάτων.
-
Με τις διατάξεις του Ν. 4055/2012 δίνεται η δυνατότητα στο ΤΑΧΔΙΚ να εκδίδει ειδικό παράβολο μήνυσης ονομαστικής αξίας ίσης με ποσοστό 60% επί του εκάστοτε οριζομένου παραβόλου και επεκτείνεται η εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης και σε άλλα παράβολα που εισάγονται για πρώτη φορά στην πολιτική και ποινική διαδικασία. Πρόκειται για τα παράβολα των παραγράφων 2 του άρθρου 46 (παράβολο έγκλησης), 2 του άρθρου 48 (παράβολο προσφυγής στον εισαγγελέα εφετών κατά της πράξης αρχειοθέτησης) και 1 του άρθρου 322 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (παράβολο προσφυγής κατά κλητηρίου θεσπίσματος) και των παραγράφων 4 του άρθρου 495 (παράβολο έφεσης, αναίρεσης και αναψηλάφησης) και 3 του άρθρου 53 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (παράβολο για την αίτηση εξαίρεσης δικαστή). Με τον τρόπο αυτό, ενισχύονται οι πόροι του ΤΑΧΔΙΚ, προκειμένου να ξεκινήσει η σταδιακή εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου μοντέλου «αυτοχρηματοδότησης» της Ελληνικής Δικαιοσύνης.
-
Με τον Ν. 4038/2012 έγινε ειδική πρόβλεψη για την αναδιοργάνωση του Ταμείου σε επίπεδο Διοίκησης. Πιο συγκεκριμένα, και προκειμένου η λειτουργία του Ταμείου να καταστεί πιο ευέλικτη, συστήθηκε η θέση του Γενικού Γραμματέα του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου ο οποίος και αναλαμβάνει τις περισσότερες διοικητικές αρμοδιότητες του Ταμείου.
Οικονομικός Απολογισμός
(από 20-06-2011 έως 24-04-2012).
Το συνολικό ποσό που εγκρίθηκε από το ΤΑΧΔΙΚ, για την χρηματοδότηση των υποδομών Δικαιοσύνης, για το χρονικό διάστημα από 20-06-2011 έως 22-04-2012 ανέρχεται σε 29.020.795,41€. Από το ποσό αυτό τα 7.916.332,95 ευρώ αφορούν στην επιχορήγηση των δικαστηρίων της χώρας για τις λειτουργικές τους δαπάνες. Το μεγαλύτερο μέρος διατέθηκε κυρίως σε εργασίες μηχανοργάνωσης των υποδομών Δικαιοσύνης, καθώς και προμήθειας ιατροφαρμακευτικού και υγειονομικού εξοπλισμού των σωφρονιστικών καταστημάτων. Τέλος, μέρος του ως άνω ποσού διατέθηκε ως επιχορήγηση του Ταμείου στην εταιρία «Θέμις Κατασκευαστική Α.Ε.», για την κάλυψη των λειτουργικών της δαπανών (ανέρχεται στα 7.860.000 ευρώ).
14. ΘΕΜΙΣ Κατασκευαστική.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης κατά τα τελευταία 2,5 χρόνια παρά την ελαχιστοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων εξασφάλισε τη συνέχιση του κτιριακού προγράμματος που εκτελείται από τη «ΘΕΜΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε.» με την αξιοποίηση πόρων του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων. Κατά το διάστημα αυτό, δημοπρατήθηκαν έργα ύψους πάνω από είκοσι δύο εκατομμύρια ευρώ (22.000.000) και βρίσκονται σε εξέλιξη έργα Συνολικού Προϋπολογισμού εκατόν δέκα εκατομμύρια ευρώ ( 110.000.000).
Επίσης, έχουν δημοπρατηθεί πάνω από ενενήντα (90) μικροέργα και προμήθειες χαμηλού προϋπολογισμού που αφορούν επείγουσες παρεμβάσεις σε Δικαστικά Μέγαρα και Φυλακές.
Στο Παράρτημα V αναφέρονται συνοπτικά όλα τα έργα.
15. Λειτουργικά και Οργανωτικά Προβλήματα.
-
Οργανισμός Υπουργείου. Έχει διαμορφωθεί η τελική πρόταση (διορθώσεις;).
-
Ανθρώπινο Δυναμικό.
Καταστήματα Κράτησης: Τουλάχιστον χίλιοι (1000) υπάλληλοι, διαφόρων ειδικοτήτων ιδιαίτερα υπαλλήλων ΔΕ φύλαξης και εξωτερικής φρούρησης. Είναι τόσο τραγική η έλλειψη επαρκούς προσωπικού, που το νεοπαραδοθέν Κατάστημα Κράτησης Νιγρίτας Σερρών, το οποίο έχει δυνατότητα φιλοξενίας 600 ατόμων, υπολειτουργεί, γιατί δεν υπάρχει προσωπικό για φύλαξη. Επίσης, το νέο Κατάστημα Κράτησης Χανίων πρόκειται να λειτουργήσει με την απορρόφηση του προσωπικού της παλιάς φυλακής Χανίων (150 θέσεων), χωρίς να επαρκεί το προσωπικό αυτό για τη φύλαξη των 600 κρατουμένων. Αδυναμία λειτουργίας θα προκύψει και για το νέο Κατάστημα Κράτησης Νικηφόρου Δράμας (600 θέσεων), αφού δεν υπάρχει προσωπικό ή πρόβλεψη για προσλήψεις. Για τους λόγους αυτούς με το αριθ. 82483/20.9.2011 έγγραφό μας προς τους κ.κ. Υπουργούς Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, έχουμε ζητήσει την κατ΄ εξαίρεση πρόσληψη 1000 υπαλλήλων για τα Καταστήματα Κράτησης.
• Κεντρική Υπηρεσία: Είναι απαραίτητη η πρόσληψη τουλάχιστον εξήντα (60) υπαλλήλων διάφορων ειδικοτήτων.
• Δικαστικοί λειτουργοί: Έχουν προσληφθεί εκατόν εξήντα (160) Ειρηνοδίκες από τους επιτυχόντες στο σχετικό διαγωνισμό. Θα αναλάβουν καθήκοντα με το νέο δικαστικό έτος (15.09.12).
• Δικαστικοί Υπάλληλοι: Έχουμε ζητήσει την κατ’ εξαίρεση πρόσληψη τουλάχιστον 330 υπαλλήλων.
• Υπάλληλοι Υποθηκοφυλακείων: Έχει εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση σχετικά με την επιλογή, πρόσληψη και την υπηρεσιακή κατάσταση.
-
Πορεία Εκτέλεσης Προϋπολογισμού 2012.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας για μείωση των δημοσίων δαπανών το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Γ.Λ.Κ.) ενέκρινε ιδιαίτερα χαμηλά όρια δαπανών για τις μεγάλες κατηγορίες του προϋπολογισμού 2012 του Υπουργείου. Η δυσκολία εκτέλεσης του προϋπολογισμού οξύνθηκε με τις διατάξεις του ν. 4051/2012 «Ρυθμίσεις συνταξιοδοτικού περιεχομένου και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις εφαρμογής του Μνημονίου Συνεννόησης του ν. 4046/2012» (ΦΕΚ 40/Α/29-2-12), οι οποίες επέφεραν μειώσεις 15% στις λειτουργικές δαπάνες. Το σημαντικό πρόβλημα αναμένεται να εμφανιστεί έως το τέλος του έτους ως προς την πληρωμή των δαπανών παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, φωτισμού και ύδρευσης στις υπηρεσίες αρμοδιότητας του Υπουργείου.
Ανεπάρκεια πιστώσεων παρουσιάζεται και στις δαπάνες υπηρεσιακών μετακινήσεων των υπαλλήλων και των δικαστικών λειτουργών. Ας σημειωθεί ότι οι πιστώσεις όλων των ειδικών φορέων του προϋπολογισμού που αφορούν σε προμήθεια αγαθών και κεφαλαιακού εξοπλισμού (προμήθεια χαρτιού, γραφικών ειδών, βιβλίων και συγγραμμάτων, ηλεκτρονικών υπολογιστών, και ηλεκτρονικού εξοπλισμού) έχουν ήδη εξαντληθεί.
16. Απολογισμός περιόδου Σεπτεμβρίου 2009 έως Ιούνιο 2011
Σημαντική είναι η παραγωγή νομοθετικού έργου και πολλών δράσεων, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, με Υπουργό τον κ. Χάρη Καστανίδη. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VΙ (γίνεται αναλυτική αναφορά).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΑΠ 2001/220 Για τη Διασφάλιση των συμφερόντων των θυμάτων εγκληματικών ενεργειών πριν, κατά και μετά την ποινική διαδικασία (22-3-2002).
ΑΠ 2001/413 Για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας που αφορούν τα μέσα πληρωμής πλην των μετρητών (2-6-2003).
ΑΠ 2003/335 Σχετικά με την διερεύνηση και τη δίωξη της γενοκτονίας, των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των εγκλημάτων πολέμου (8-5-2005).
ΑΠ 2003/577 Για την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων δικαστικών αρχών κρατών μελών της Ε.Ε για την δέσμευση περιουσιακών και αποδεικτικών στοιχείων (2-8-2005).
ΑΠ 2005/212 Για τη δήμευση των προϊόντων, οργάνων και περιουσιακών στοιχείων του εγκλήματος (15-3-2007).
ΑΠ 2005/214 Σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης επί χρηματικών ποινών (22-3-2007).
ΑΠ 2006/783 Σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης στις αποφάσεις δήμευσης (24-11-2008).
ΑΠ 2008/919 Σχετικά με την τροποποίηση της ΑΠ 2002/475/ΔΕΥ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (9-12-2010).
ΑΠ 2009/299 Για τν τροποποίηση 2002/584/ΔΕΥ, 2005/214/ΔΕΥ, 2006/783/ΔΕΥ, 2008/909/ΔΕΥ και 2008/947/ΔΕΥ και την κατοχύρωση διά του τρόπου αυτού των δικονομικών δικαιωμάτων των προσώπων και την προώθηση της εφαρμογής της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης αποφάσεων που εκδίδονται ερήμην του ενδιαφερόμενου προσώπου στη δίκη (28-3-2011).
Απόφαση 2009/426 Για την ενίσχυση της Eurojust και την τροποποίηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ σχετικά με τη σύσταση της Eurojust προκειμένου να ενισχυθεί η καταπολέμηση των σοβαρών μορφών εγκλήματος (25-5-11).
ΑΠ 2008/909 Σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις, οι οποίες επιβάλλουν ποινές στερητικές της ελευθερίας ή μέτρα στερητικά της ελευθερίας, για το σκοπό της εκτέλεσής τους στην ΕΕ (5-12-2011).
ΑΠ 2008/947 Σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αναγνώρισης δικαστικών αποφάσεων και αποφάσεων αναστολής εκτέλεσης της ποινής ή απόλυσης υπό όρους με σκοπό την εποπτεία των μέτρων αναστολής και των εναλλακτικών κυρώσεων (6-12-2011).
ΑΠ 2008/841 Για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος (11-5-2010).
ΑΠ 2008/977 Για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τυγχάνουν επεξεργασίας στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (27-11-2010).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Σύμβαση η οποία καταρτίστηκε από το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 34 της Συνθήκης για την Ε.Ε., καθώς και του Πρωτοκόλλου αυτής, για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή επί ποινικών υποθέσεων μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε. (26-11-2010).
Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον Κυβερνοχώρο και του Προσθέτου Πρωτοκόλλου της, σχετικά με την ποινικοποίηση πράξεων ρατσιστικής και ξενοφοβικής φύσεως, που διαπράττονται μέσω συστημάτων υπολογιστών (6-9-2010).
Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων (21-5-2009).
Διεθνής Σύμβαση για την Καταστολή Πράξεων Πυρηνικής Τρομοκρατίας και αντιμετώπιση των εγκλημάτων που σχετίζονται με πυρηνικά ή ραδιενεργά υλικά, πυρηνικές συσκευές και εγκαταστάσεις (Τα Υπουργεία Εξωτερικών και Υπ. Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βρίσκονται σε επικοινωνία για την προώθηση του κυρωτικού σχεδίου νόμου).
Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας και Πρωτόκολλο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την τροποποίηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την καταστολή της τρομοκρατίας (15-7-11).
Σύμβαση της Χάγης της 13ης Ιανουαρίου του 2000 για τη διεθνή προστασία Ενηλίκων.
Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Έκδοσης (28-2-11).
Δεύτερο Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Έκδοσης (28-2-11).
Δεύτερο Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαστικής Συνδρομής επί ποινικών υποθέσεων (31-5-11).
Απόφαση του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2003 για την υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας σχετικά με την εφαρμογή ορισμένων διατάξεων της σύμβασης για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή επί ποινικών υποθέσεων μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε της 29ης Μαΐου 2000 και του προσαρτώμενου σε αυτήν πρωτοκόλλου.
Απόφαση 2003/725/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 2.10.2003 που τροποποιεί το άρθρο 40 παρ. 1 και 7 της Σύμβασης για την εφαρμογή της Συμφωνίας Σένγκεν της 14.6.1985 σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα (2ος 2010).
Απόφαση 2005/211/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 24ης Φεβρουαρίου 2005, για την εισαγωγή ορισμένων νέων λειτουργιών του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας (2ος 2010).
Απόφαση 2005/727/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2005, που ορίζει την ημερομηνία εφαρμογής ορισμένων διατάξεων της απόφασης 2005/211/ΔΕΥ, για την εισαγωγή ορισμένων νέων λειτουργιών του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας (2ος 2010).
Απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε. 27ης Ιουνίου 2006 για την υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε και της Ισλανδίας και Νορβηγίας (Είχε συσταθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή στην οποία είχε ανατεθεί η κύρωση της Συμφωνίας, η οποία δεν λειτούργησε).
Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Νομιμοποίηση, την Ανίχνευση, την κατάσχεση και τη Δήμευση Εσόδων από εγκληματικές Δραστηριότητες και για τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας(8-6-11).
Διεθνής Σύμβαση για την Προστασία όλων των Προσώπων από την Αναγκαστική Εξαφάνιση της 18ης Ιανουαρίου 2007 (7-2-12).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙI
Κτιριακό έργο της «ΘΕΜΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ» (περιόδου Νοέμβριος 2009 έως Απρίλιος 2012).
Α. Έργα που ολοκληρώθηκαν ή είναι σήμερα στο στάδιο της ολοκλήρωσης.
Νέο Ειρηνοδικείο Αθηνών (Λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2010).
Ειρηνοδικείο Σερβίων.
Ειρηνοδικείο Ανασελίτσης.
Δικαστικό Μέγαρο Κέρκυρας (Τοποθετείται εξοπλισμός).
Δικαστικό Μέγαρο Βέροιας (υπό ολοκλήρωση τον Ιούνιο 2012).
Δικαστικό Μέγαρο Λευκάδας (εντός του Ιουνίου η τοποθέτηση εξοπλισμού).
Κατάστημα Κράτησης Νιγρίτσας Σερρών (λειτουργεί από το 2010).
Κατάστημα Κράτησης Χανίων (τοποθετείται εξοπλισμός).
Β. Έργα νέων κτιρίων σε εξέλιξη.
Κατάστημα Κράτησης Νεάπολης Λασιθίου.
Κατάστημα Κράτησης Νικηφόρου Δράμας.
Δικαστικό Μέγαρο Χίου.
Γ. Έργα ανακαινίσεων σε εξέλιξη.
Δικαστική Φυλακή Γυναικών Κορυδαλλού – Αναδιαρρυθμίσεις – αποδέσμευση χώρου 9 στρεμμάτων προς το Δήμο Κορυδαλλού.
Κλειστή Φυλακή Κέρκυρας – Γενική Ανακαίνιση.
Κλειστή Φυλακή Πάτρας – Ανακατασκευή σκοπιών – κτίριο εξωτερικής Φρουράς – Υποσταθμός.
Δικαστική Φυλακή Διαβατών Θεσσαλονίκης – Ανέγερση νέας πτέρυγας – Πυρασφάλεια – Χώρος ΚΕΘΕΑ.
Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα – Ανακαίνιση Μαγειρείου – Πυρασφάλεια.
Δικαστικό Μέγαρο Ζακύνθου – Γενική Ανακαίνιση Στατική Ενίσχυση.
Δικαστικό Μέγαρο Καρδίτσας – Κατεδάφιση κτιρίου παλαιών φυλακών.
Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης – Γενική ανακατασκευή Η/Μ εγκαταστάσεων και αποκατάσταση ζημιών από την έκρηξη.
Διοικητικά Δικαστήρια Αθηνών – Αποκατάσταση ζημιών από την έκρηξη της 30/12/2010 και πυρασφάλεια.
Δ. Έργα πυρασφάλειας σε υφιστάμενα κτίρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών.
Δικαστική Φυλακή Τρίπολης.
Δικαστική Φυλακή Κορυδαλλού.
Νοσοκομείο κρατουμένων Κορυδαλλού.
Ψυχιατρείο κρατουμένων Κορυδαλλού.
Δικαστική Φυλακή Ναυπλίου.
Αγροτική Φυλακή Αγιάς Χανίων.
Δικαστικό Μέγαρο Κορίνθου.
Δικαστικό Μέγαρο Ιωαννίνων.
Διοικητικά Δικαστήρια Αθηνών.
Ε.Κ.Κ.Ν. Αυλώνα.
Δικαστικό Μέγαρο Λειβαδιάς.
Ε. Έργα ΣΔΙΤ
Δημοπρατήθηκε η Β’ Φάση για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών για την κατασκευή δύο Δικαστικών Μεγάρων στο Ηράκλειο και στην Πάτρα με τη διαδικασία των ΣΔΙΤ.
Ο διαγωνισμός έχει παραταθεί λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης για τον Ιούνιο του 2012.
ΣΤ. Πρόσθετες ενέργειες για τη βελτίωση των υποδομών της Δικαιοσύνης.
Στα πλαίσια της εξασφάλισης των υποδομών για την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης, ειδικά στα Δικαστήρια της Αθήνας, δρομολογήθηκαν οι διαδικασίες προς το Υπουργείο Εθνικής ʼμυνας για την ανέγερση κτιρίου με 20 περίπου δικαστικές αίθουσες στο χώρο του Πρωτοδικείου Αθηνών στην πρώην Σχολή Ευελπίδων.
Επίσης δρομολογήθηκε η κατασκευή πρόσθετων ακροατηρίων σε ημιτελές κτίριο στο οικόπεδο του Δικαστικού Μεγάρου Αθηνών επί της οδού Δέγλερη.
Έγιναν οι πρώτες ενέργειες για τη μεταστέγαση των δικαστικών υπηρεσιών του Πειραιά στον ανακαινισμένο χώρο των πρώην Αποθηκών «Κεράνη» στην οδό Θηβών.
Έγινε αποδοχή του ακινήτου του Παλαιού Νοσοκομείου που παραχωρήθηκε από το Δήμο με σκοπό τη μεταστέγαση δικαστικών υπηρεσιών της Ρόδου και την αποσυμφόρηση του υφιστάμενου Δικαστικού Μεγάρου.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV
ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Προγράμματα και Δράσεις
Τα κυριότερα προγράμματα και δράσεις που εφαρμόστηκαν ή εφαρμόζονται είναι:
Ψυχιατρική Υποστήριξη.
Υπογράφηκαν και υλοποιούνται σύμφωνα συνεργασίας με την Γ’ Ψυχιατρική Κλινική του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων, την Β’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν», την Ψυχιατρική Κλινική του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, την ΜΚΟ «Κλίμακα», για την δωρεάν παροχή ψυχιατρικών υπηρεσιών (παρακολούθηση κρατουμένων σε τακτική εβδομαδιαία ή διεβδομαδιαία βάση, θεραπεία, ψυχιατρική αξιολόγηση κ.λπ. στα ΚΚ Ιωαννίνων, Θεσσαλονίκης, Ψυχιατρείο Κορυδαλλού, Κορυδαλλού-Ανδρών, Κομοτηνής, Ελεώνα Θηβών) και την Παιδοψυχιατρική Κλινική του Νοσοκομείου Παίδων Αγ. Σοφία, για τα παιδιά των κρατουμένων γυναικών στον Ελεώνα Θηβών.
Ιατρική Υποστήριξη.
Επίσης, υπογράφηκαν και εκτελούνται σύμφωνα συνεργασίας με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία σε συνεργασία με την Κλινική Μαστού του Νοσοκομείου «ʼγιος Σάββας» για την δωρεάν διενέργεια τέστ Παπανικολάου καθώς και την εξέταση μαστού σε γυναίκες κρατούμενες, με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία και την εταιρία Novartis Hellas Α.Ε.Β.Ε. για την δωρεάν εξέταση πάνω από 4.000 κρατουμένων σε πέντε καταστήματα κράτησης για τις επιπτώσεις του καπνίσματος και τον επιπολασμό της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, με το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. για τον εμβολιασμό για Ηπατίτιδα Β και Διφθερίτιδα-Τέτανο, καθώς και εθελοντική εξέταση για AIDS των κρατουμένων του Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνα και έγινε και έκτακτος δωρεάν έλεγχος για φυματίωση στο ΚΚ Μαλανδρίνου και με τους Γιατρούς του Κόσμου πλήρης δωρεάν ιατρικός έλεγχος από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων (οδοντίατροι, δερματολόγοι, παθολόγοι κ.α.) στο σύνολο των κρατουμένων του Καταστήματος Κράτησης Γρεβενών.
Παράπονα Κρατουμένων.
Στην Γραμματεία Σωφρονιστικής Πολιτικής λειτούργησε πειραματικά γραμμή παραπόνων των κρατουμένων (hotline), η οποία τώρα προωθείται και ως θεσμική πρόταση για την ένταξη στο ΕΣΠΑ. Δίδοντας βήμα στους κρατουμένους επιτεύχθηκε η άμεση επίλυση πολλών καθημερινών προβλημάτων τους (συνθήκες διαβίωσης, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, επικοινωνία με συγγενείς).
Εκπαίδευση.
Υποστηρίχθηκαν τα οκτώ (8) λειτουργούντα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας στα Κ.Κ. Το Σεπτέμβριο 2011 είχαμε δύο επιτυχίες κρατουμένων γυναικών στις Πανελλαδικές Εξετάσεις στις σχολές Κοινωνιολογίας των Πανεπιστημίων Κρήτης και Αιγαίου, ενώ το Σεπτέμβριο 2010 είχαμε άλλες 4 επιτυχίες νεαρών κρατουμένων σε ΑΤΕΙ της χώρας. Επίσης, νεαρός κρατούμενος πήρε βραβείο στο διαγωνισμό της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρίας.
Από το 2012 για πρώτη φορά θα λειτουργήσουν πιλοτικά τρία ΙΕΚ σε ισάριθμα καταστήματα κράτησης.
Δημιουργήθηκε το Εργαστήριο Σχολής Τεχνιτών Αλουμινίου στο κατάστημα κράτησης Ανηλίκων Αυλώνα από το Σύνδεσμο Ελλήνων Κατασκευαστών Αλουμινίου και το Ινστιτούτο Κατασκευής Αλουμινίου, για την τεχνική εκπαίδευση των κρατουμένων.
Απεξάρτηση.
Υποστηρίχθηκαν τα 17 λειτουργούντα προγράμματα συμβουλευτικής και απεξάρτησης τοξικομανών υπό του ΚΕΘΕΑ, σε αντίστοιχα καταστήματα κράτησης.
Τροποποιήθηκαν οι όροι υπαγωγής στο πρόγραμμα απεξάρτησης του Κέντρου Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων (ΚΑΤΚ), ώστε να διευκολύνεται η υπαγωγή για μεγαλύτερο αριθμό κρατουμένων.
Ξεκινά η πρώτη φάση πιλοτικού προγράμματος υποκαταστάτων στα ΚΚ Κορυδαλλού και Πατρών, σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ, η οποία αφορά ιατρικές εξετάσεις στους υπό ένταξη στο πρόγραμμα κρατούμενους.
Εργασία.
Αυξήθηκαν κατά 680 οι θέσεις εργασίας στα καταστήματα κράτησης της χώρας.
Αξιοπρέπεια και Προστασία Κρατουμένων.
Δημιουργήθηκε το Μητρώο Τραυματισμού Κρατουμένων ώστε να καταγράφεται και να ελέγχεται από Εισαγγελείς κάθε περιστατικό βίας κατά κρατουμένων, καθώς και Μητρώο Ενδοσωματικών Ελέγχων στα καταστήματα κράτησης Γυναικών, ώστε να ελέγχεται η πιστή τήρηση του νόμου (άδεια από Εισαγγελέα, έλεγχος από Ιατρό και μόνον κ.λπ.).
Προβλέφθηκε ο ευεργετικός υπολογισμός των ποινών (ώστε μια μέρα έκτισης να ισούται με δύο μέρες ποινής) για ευπαθείς ομάδες κρατουμένων (μητέρες ανηλίκων, άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω κ.λπ.).
ʼσκηση θρησκευτικών καθηκόντων.
Σε συνεργασία της Γραμματείας Σωφρονιστικής Πολιτικής με την Πρεσβεία του Μαρόκου και την Ένωση Πακιστανών Ελλάδος, μοιράστηκαν κοράνια και ταπέτα προσευχής σε μουσουλμάνους κρατουμένους, ενώ προσφέρθηκαν και είδη πρώτης ανάγκης.
ʼλλες δραστηριότητες:
Η πραγματοποίηση πολιτιστικών - επιμορφωτικών - αθλητικών - ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων για να υπάρχει μια συνεχής επαφή των κρατουμένων με την κοινωνία. Έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμες εκδηλώσεις στα Καταστήματα Κράτησης της Χώρας που περιλαμβάνουν: Συναυλίες, Θεατρικές Παραστάσεις, Προβολή Ντοκιμαντέρ, Μουσικές Παραστάσεις, Αθλητικές δραστηριότητες, Επισκέψεις φορέων και σχολείων.
Κοινωνικός έλεγχος.
Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, φοιτητικές ενώσεις, δικηγορικοί σύλλογοι, κόμματα και φορείς επισκέπτονται τακτικότατα τις φυλακές, σε αντίθεση με τις λογικές του παρελθόντος, που θεωρούσαν τον φυλακτικό χώρο ως άβατο.
Επιστημονική έρευνα.
Επιδιώχθηκε και ενθαρρύνθηκε η σύνδεση των κοινωνικών επιστημών και του φυλακτικού χώρου με την εκπόνηση διατριβών και εργασιών από μέλη ΔΕΠ και φοιτητές για εκπόνηση:
Διδακτορικών διατριβών,
Μεταπτυχιακών εργασιών και
Πανεπιστημιακών ερευνών.
Τέλος, επιτεύχθηκε η σύσφιξη των σχέσεων του Υπουργείου με τα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με την πρακτική άσκηση φοιτητών σε Καταστήματα Κράτησης και με προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VΙ
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
(Οκτώβριος 2009 έως τέλος Ιουνίου 2011)
Ν. 3900/2012 «Εξορθολογισμός διαδικασιών και επιτάχυνση της διοικητικής δίκης και άλλες διατάξεις» (Α΄213), με τον οποίο εισάγονται δικονομικές ρυθμίσεις προς αντιμετώπιση της καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης τόσο στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όσο και στα Διοικητικά Πρωτοδικεία και Εφετεία.
Ν. 3904/2010 «Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις» (Α΄218), με τον οποίο γίνεται προσπάθεια εξορθολογισμού και βελτίωσης της απονεμόμενης ποινικής δικαιοσύνης.
Ν. 3898/2010 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις» (Α΄211), Στις ρυθμίσεις του νόμου αντιμετωπίζονται όλα τα βασικά ζητήματα ενός θεσμού εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, δηλαδή η οριοθέτηση της διαμεσολάβησης από τις λοιπές αναγνωρισμένες δικαστικές ή εξώδικες διαδικασίες επίλυσης διαφορών, η επίδρασή της στην παραγραφή και τις αποσβεστικές προθεσμίες, η εκτελεστότητα των συμφωνιών που προκύπτουν, η διαφύλαξη του απορρήτου της διαδικασίας και τέλος, τα προσόντα, η εκπαίδευση και η πιστοποίηση των διαμεσολαβητών.
Ν. 3841/2010 «Επιλογή δικαστικών λειτουργών στις κορυφαίες θέσεις της Δικαιοσύνης και επαναφορά του αυτοδιοίκητου των δικαστηρίων» (Α΄55). Στόχος του νόμου είναι να εξασφαλίσει την αποδέσμευση της δικαστικής εξουσίας από την επιρροή της εκτελεστικής, με την αλλαγή στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης και την επαναφορά του αυτοδιοίκητου στους μεγάλους δικαστικούς σχηματισμούς της χώρας.
Ν. 3910/2011 «Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και άλλες διατάξεις» (Α΄11), με τις οποίες τροποποιείται το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την οργάνωση και λειτουργία της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.
Ν. 3849/2010 (Α΄80), ο οποίος επέφερε τροποποιήσεις στο ν.3213/2003 για την υποβολή δηλώσεων πόθεν έσχες (όπως ο εξατομικευμένος έλεγχος, η αύξηση των απειλούμενων ποινών κ.α.), αλλά και σε διατάξεις του Ποινικού Κώδικα που αφορούν εγκλήματα σχετικά με την Υπηρεσία (υποχρεωτική δήμευση των προϊόντων όλων των πράξεων διαφθοράς στο δημόσιο τομέα, διεύρυνση του εγκλήματος της απιστίας στο δημόσιο τομέα)
Ν. 3932/2011(Α΄49). Στο επίκεντρό του βρίσκεται η δημιουργία μιας ανεξάρτητης και αναβαθμισμένης «Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης», με στόχο την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση τριών ιδιαίτερα ζημιογόνων εγκληματικών συμπεριφορών, του ξεπλύματος χρήματος, του παράνομου πλουτισμού και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Ν. 3961/2011 «Τροποποίηση του ν. 3126/2003 για την ποινική ευθύνη των Υπουργών και άλλες διατάξεις» (Α΄97).
Ν. 3875/2010 «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος και των τριών Πρωτοκόλλων αυτής και συναφείς διατάξεις» (Α΄158). Αντικείμενο του νόμου είναι η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την πρόληψη και καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος και των σχετικών με αυτό αδικημάτων, σε εκπλήρωση των διεθνών μας υποχρεώσεων.
Ν. 3811/2009 «Αποζημίωση των θυμάτων εγκλημάτων βίας από πρόθεση», με τον οποίο η χώρα μας εναρμονίζεται με τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/80/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 29ης Απριλίου 2004 για την αποζημίωση των θυμάτων εγκληματικών πράξεων(Α΄231).
Ν. 3858/2010 «Προσαρμογή του Ελληνικού Δικαίου στο πρότυπο νόμου του έτους 1997 για τη ΄΄Διασυνοριακή πτώχευση΄΄ της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο και άλλες διατάξεις» (Α΄102), με τον οποίο διασφαλίζεται η δικαστική συνεργασία και οι εξουσίες των συνδίκων σε περίπτωση πτωχεύσεων με διασυνοριακό χαρακτήρα, καθώς και η δίκαιη και αποτελεσματική διαχείρισή τους.
Ν. 3860/2010 «Βελτιώσεις της Ποινικής Νομοθεσίας για τους ανήλικους δράστες, πρόληψη και αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων» (Α΄111), ένας νόμος που αποτελεί βασική συμβολή στον εκσυγχρονισμό και εξορθολογισμό, αλλά κυρίως στον εξανθρωπισμό του ελληνικού δικαίου ανηλίκων.
Ν. 3917/2011 «Διατήρηση δεδομένων που παράγονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία σε συνάρτηση με την παροχή διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή δημόσιων δικτύων επικοινωνιών, χρήση συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους και συναφείς διατάξεις» (Α΄22). Με το Νόμο αυτό ενσωματώνεται στην εθνική έννομη τάξη η οδηγία 2006/24/ΕΚ, με την οποία καθιερώνεται υποχρέωση διατήρησης ορισμένων δεδομένων των συνδρομητών και των εγγεγραμμένων χρηστών στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Επιπλέον, καθορίζονται με σαφή και περιεκτικό τρόπο οι προϋποθέσεις για την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη και καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους.
Ν. 3948/2011 (Α΄71), με τον οποίο προσαρμόζονται οι διατάξεις του εσωτερικού δικαίου προς τις διατάξεις του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που κυρώθηκε με τον Νόμο 3003/2002.
Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ
|