ʼρθρο στην εφημερίδα "Ο κόσμος του Επενδυτή"

Στα σκαριά η πρόταση Μιλτ. Παπαϊωάννου

Οι ανατροπές
        του νέου εκλογικού νόμου

Πώς θα «λειτουργήσει» ο συνδυασμός μονοεδρικών περιφερειών και ευρείας λίστας βουλευτών, που θα εκλέγονται  χωρίς σταυρό στις μεγάλες περιφέρειες.
Οι διπλές κάλπες και ο... τεμαχισμός της Β' Αθηνών

Ριζικές αλλαγές στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος πρόκειται να επιφέρει ο νέος εκλογικός νόμος που επεξεργάζεται η κυβέρνηση.

ʼρθρο του Λάμπρου Καλαρρύτη

Υιοθετώντας τα βασικά χαρακτηριστικά του γερμανικού μοντέλου, ο νόμος που εξετάζει η νεοσυσταθείσα επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών, ο οποίος αποτελεί πρόταση του βουλευτή και πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ, Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, συνδυάζει μονοεδρικές περιφέρειες και ευρεία λίστα βουλευτών που θα εκλέγονται χωρίς σταυρό σε μείζονες εκλογικές περιφέρειες, των οποίων οι έδρες θα κατανέμονται αναλογικά στα κόμματα με βάση τα εκλογικά ποσοστά.
Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν δύο κάλπες, μία για τους υποψήφιους βουλευτές των μονοεδρικών και μία για το κόμμα. ʼρα, θα υπάρχει η δυνατότητα των ψηφοφόρων κάθε εκλογικής περιφέρειας να ψηφίζουν βουλευτή ενός κόμματος στη μία κάλπη και διαφορετικό κόμμα στην άλλη. Η αναλογική εκπροσώπηση προτείνεται να είναι 87% με πριμοδότηση 40 εδρών για το πρώτο κόμμα, προκειμένου να επιτυγχάνεται κυβερνητική σταθερότητα. Το όριο εισόδου στη Βουλή παραμένει 3% πανελλαδικά (σημειωτέον ότι στο γερμανικό σύστημα το όριο είναι 5%).

Δύο μοντέλα.

Για τον αριθμό των μονοεδρικών εξετάζονται δύο μοντέλα, με 160 και 180 αντίστοιχα, ενώ οι βουλευτές της λίστας θα εκλέγονται σε 5 μείζονες εκλογικές περιφέρειες. Το μοντέλο το οποίο θεωρείται καταλληλότερο προκειμένου να είναι διαχειρίσιμα ακόμα και τυχόν εκτός συνήθους πλαισίου αποτελέσματα είναι αυτό με 160 μονοεδρικές, 135 στις 5 πολυεδρικές περιφέρειες (όπου. η εκλογή με λίστα) και 5 έδρες Επικρατείας για τους απόδημους Έλληνες. Οι βουλευτές στις μονοεδρικές θα εκλέγονται με σχετική πλειοψηφία και προτείνεται οι υποψήφιοι κάθε κόμματος να είναι τρεις. Το εθνικό πληθυσμιακό μέτρο για τη συγκρότηση των μονοεδρικών θα είναι περίπου 50.000, ο προσδιορισμός όμως του αριθμού των εδρών θα γίνεται καταρχήν σε επίπεδο μείζονος περιφέρειας, με βάση τον νόμιμο πληθυσμό.
Πέραν του πληθυσμιακού κριτηρίου, θα λαμβάνεται υπόψη ότι σε κάθε νομό πρέπει να εκλέγεται τουλάχιστον ένας βουλευτής-διατηρούνται έτσι οι σημερινές μονοεδρικές-, ενώ τα όρια των μονοεδρικών αφενός δεν θα παραβιάζουν τα υφιστάμενα όρια των νομών, αφετέρου θα συμπίπτουν με τα όρια των υπαρχόντων δήμων ή ομάδας δήμων. Αναλόγως του πληθυσμού του κάθε δήμου σε σχέση με το ενιαίο εθνικό μέτρο, είτε θα υπάρχει εσωτερική (εκλογική) διαίρεση, αν το υπερβαίνει, είτε, αν υπολείπεται, θα γίνεται (εκλογική) συνένωση με όμορους δήμους, ώστε να συμπληρωθεί το μέτρο, με σεβασμό στα υφιστάμενα διοικητικά όρια και με  απαραίτητη τη γεωγραφική συνέχεια. Η απόκλιση του εκλογικού πληθυσμού της μονοεδρικής σε σχέση με το εθνικό μέτρο δεν μπορεί να υπερβαίνει το ±30%, με μόνη προβλεπόμενη εξαίρεση τους νομούς Ευρυτανίας, Λευκάδας και Ζακύνθου, ο πληθυσμός των οποίων υπολείπεται σημαντικά.
Η αχανής Β' Αθηνών προτείνεται να κατατμηθεί σε 23 μονοεδρικές, αν επιλεγεί το μοντέλο των 160 μονοεδρικών, ή σε 25 αν επιλεγεί το μοντέλο των 180 και η Α' Αθηνών σε 9 ή 10, αντίστοιχα. Για τις 5 μείζονες περιφέρειες η πρόταση είναι να συγκροτηθούν ως εξής: Αττικής, Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας, Μακεδονίας-Θράκης, Κρήτης - Νήσων, Πε¬λοποννήσου - Ηπείρου - Ιονί¬ου. Η προφανής δυσκολία των μικρών κομμάτων να εκλέξουν βουλευτή στις μονοεδρικές θα αντισταθμίζεται από τους βουλευτές που θα εκλέγουν στις μείζονες περιφέρειες με βάση τα συνολικά ποσοστά τους.
Για τις πέντε έδρες των Ελλήνων της διασποράς προτείνεται, σε πρώτη, μεταβατική φάση, οι βουλευτές να εκλέγονται ως Επικρατείας και στη συνέχεια να δημιουργηθούν περιφέρειες Αποδήμου Ελληνισμού, με δύο έδρες για την Ευρώπη, μία για την Αμερική, μία για την Αυστραλία και μία για τον υπόλοιπο κόσμο.

«Μαύρο» στα έξοδα

Ένας από τους στόχους του νέου νόμου είναι να περιορίσει το «μαύρο» πολιτικό χρήμα, μία από τις γενεσιουργούς αιτίες του οποίου είναι και η ανάγκη για πολυδάπανες προεκλογικές εκστρατείες στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες. Η κυβέρνηση σκοπεύει, μόλις ολοκληρωθεί η πρόταση, να τη θέ¬σει σε δημόσια διαβούλευση και να διεξαχθεί εκτεταμένος διάλογος με τα κόμματα, αλλά και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, και να επιδιώξει συναίνεση ώ¬στε να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία 200 εδρών και το νέο σύστημα να ισχύσει από τις επόμενες εθνικές εκλογές. Στόχος φιλόδοξος και μάλλον ανέφικτος, καθώς τα μικρά κόμματα θεωρούν ότι ο νόμος δεν τα συμφέρει, ενώ ο όποιος νέος αρχηγός της Ν.Δ. το πιθανότερο είναι ότι δεν θέλει να ξεκινήσει την καριέρα του προσφέροντας συναίνεση στο ΠΑΣΟΚ.

Πηγή: Εφημερίδα "Ο Κόσμος του Επενδυτή"