Ομιλία Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
κ. Μιλτιάδη Παπαϊωάννου στη Βουλή
για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα είναι μία ξεχωριστή ημέρα για όλους μας, για ολόκληρο τον ελληνικό λαό, για τα ουσιαστικά πράγματα της χώρας. Διανύουμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, την πιο οδυνηρή κρίση του κορυφαίου κοινωνικού, πολιτικού και ιδεολογικού οικοδομήματος της μεταπολίτευσης.

Η κρίση είναι βαθιά, ο χειμώνας της χώρας θα είναι μακρύς και βαρύς. Η κρίση στον πυρήνα της έχει την αμφισβήτηση. Η αμφισβήτηση είναι γενική, είναι διάχυτη. Αμφισβητείται η εθνική μας υπόσταση στα πλαίσια της στρατηγικής επιλογής και κοινής συμπόρευσης με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αμφισβητείται αυτές τις ώρες και όχι μόνο, από τα πιο υπεύθυνα χείλη η παραμονή μας στο ευρώ.

Όλοι οι Έλληνες και κυρίως οι άνεργοι, οι φτωχοί, οι νέοι μας αγωνιούν για το μέλλον της χώρας μας, για το δικό τους μέλλον και οργίζονται για το πώς φθάσαμε εδώ, αλλά κυρίως γιατί εμείς που συνθέτουμε το πολιτικό σύστημα της χώρας, που είμαστε η ηγεσία τους δεν προδικάζουμε με ακρίβεια την επόμενη μέρα, δεν τους δίνουμε φως στην άκρη του τούνελ, δεν τους δίνουμε ελπίδα και προοπτική. Οι πολίτες  αγωνιούν και το εκφράζουν  δικαιολογημένα με πολλούς τρόπους.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αγωνιώ κι εγώ. Συμμερίζομαι την αγωνία νομίζω όλων μας και διαβεβαιώνω ότι ήμουν, είμαι και θα είμαι πάντα κοντά με εκείνους που νοιάζονται για το λαό μας.

Αυτή την ώρα νιώθω απλός οπλίτης στη μεγάλη στρατιά εκείνων που θέλουμε να σώσουμε τη χώρα, που διεκδικούμε την οικονομική, πολιτική και ιδεολογική επιβίωση των Πανελλήνων, την πρόοδο και την ανάπτυξή της.

Η πολιτική μου διαδρομή με χρεώνει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αλλά και με πιστώνει, με οδηγεί σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση σε μια γνήσια αυτοκριτική που καταθέτω ενώπιόν σας και ενώπιον του ελληνικού λαού. Σφάλαμε. Ναι, σφάλαμε, αλλά δεν προδώσαμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Υπερεκτιμήσατε τις δυνάμεις μας σε έναν κόσμο που πήγαινε διαρκώς μπροστά και δεν συναντούσε φανερά εμπόδια. Δεν αποδειχθήκαμε ιδιαίτερα συνετοί και φρόνιμοι. Αυτό είναι γεγονός. Έτσι, αδικήσαμε τις επόμενες γενιές στερώντας τους τις δικές τους ευκαιρίες.

Όμως, το οικοδόμημα της Μεταπολίτευσης δεν αποτυπώνεται μόνο στη σημερινή δραματική κατάσταση της χώρας που είναι η απόρροια ναι, δικών μας λαθών, αλλά και σε ότι επικρατεί στο διεθνές στερέωμα, στην οικονομική κρίση που διαπερνά ολόκληρο τον κόσμο και ιδιαίτερα της Ευρώπης. Το οικοδόμημα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας έχει να επιδείξει ένα τεράστιο θετικό έργο. Ας θυμηθούμε την Ελλάδα μετά τη δικτατορία και ας θυμηθούμε την Ελλάδα του 2000 και του 2004, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έπρεπε να είχαμε θωρακίσει σε πολλά σημεία αυτό το οικοδόμημα. Ναι, να αναλάβουμε εδώ και τώρα τις ευθύνες μας για όσα άστοχα πράξαμε. Σήμερα, όμως, δεν έχουμε το δικαίωμα της παραίτησης από τις ευθύνες μας, αλλά έχουμε το ιστορικό χρέος των αναγκαίων πρωτοβουλιών για το ξεπέρασμα της παρούσης κρίσης.

Επιχειρώ μια επιγραμματική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης, την οποία άλλωστε έχουν περιγράψει πολλοί συνάδελφοι.

Ας δούμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ποια είναι η σημερινή αποτύπωση. Η μεγάλη αντίφαση των ημερών, είναι ότι η πιο σοβαρή προσπάθεια για τη σωτηρία της χώρας συνυπάρχει με την πιο σοβαρή πολιτική κρίση στη χώρα. Είναι ότι οι δυνάμεις και τα πρόσωπα που επωμίστηκαν το βάρος της εξόδου από την κρίση, βρίσκονται ταυτόχρονα στο κέντρο της πιο σκληρής κριτικής, άλλοτε δίκαια και άλλοτε άδικα, αλλά κυρίως άδικα. Ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου με την υπερπροσπάθεια που κατέβαλε για να μη φθάσουμε στην πτώχευση, βρίσκεται αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πρωτοβουλιών του - άκουσον, άκουσον! – γιατί κράτησε ζωντανή τη χώρα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η αποφυγή χρεωκοπίας της χώρας ήταν αναπόφευκτη; Όχι. Ήταν αναμενόμενη. Γιατί τα ξεχνάμε αυτά; Είμαι βέβαιος ότι αν σήμερα κάποιοι δεν τον δικαιώνουν, η ιστορική κρίση θα τον δικαιώσει ως έναν άνθρωπο που έσωσε τη χώρα στην πιο δύσκολη στιγμή της.

Αυτές οι αντιφάσεις από τη μια μεριά- ακούστε! – τοποθετούν τον Γιώργο Παπανδρέου στην κεντρική θέση του κάδρου για τη σωτηρία της χώρας τα δύο τελευταία χρόνια- του το αναγνωρίζουν όλοι – και από την άλλη δημιουργούν λόγους που δεν τον εντάσσουν στο κάδρο της αυριανής κυβέρνησης με υπερβατικά χαρακτηριστικά σαν αυτή που όλοι πλέον ζητούν. Ο ίδιος χθες έδειξε το μεγαλείο του. Επανέλαβε αυτά που έχει τονίσει πολλές φορές,  ότι δεν είναι ο πολιτικός που κολλάει στις καρέκλες και αυτό προσδιορίζει, αν θέλετε, τη νέα σελίδα στην ιστορία της χώρας.

Αγωνιώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι και διεκδικώ κάτω από αυτό το γεγονός τη νέα σελίδα, μια νέα εθνική συνεννόηση. Σταθερή μου η θέση τα τελευταία χρόνια. Φυσικά και διεκδικώ, όπως διεκδικούμε όλοι μας, την εθνική συνεννόηση στο όνομα των διαφορετικών αντιλήψεων που έχουμε, είτε για την οικονομία, είτε για την κοινωνία, είτε για τα τρέχοντα προβλήματα.

Διεκδικώ την εθνική συνεννόηση ως μία στρατηγική επιλογή εξόδου από την κρίση. Κυρίως όμως, διεκδικώ το στόχο διαμόρφωσης όρων εθνικής ομοψυχίας στη βάση και συμμετοχής στην όλη εξέλιξη των δοκιμαζομένων στην εθνική μας προσπάθεια συμπατριωτών μας.

Διεκδικώ την εθνική συνεννόηση με την έκκλησή μου σ’ αυτήν τουλάχιστον την ιστορική περίοδο για ειλικρινή συνεργασία και συνεννόηση σε κυβερνητικό επίπεδο.
Λείπουν οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, λείπει ο κ. Σαμαράς. Όμως, του καταθέτω τη φωνή μου.

Κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, κύριε Σαμαρά, μην αντιμετωπίζετε  την εθνική συνεννόηση ως κίνηση τακτικής για ένα καλύτερο για εσάς εκλογικό αποτέλεσμα, γιατί όταν έρθει η ώρα σας και αν έρθει η ώρα σας για να κυβερνήσετε τον τόπο, τότε το μόνο περιεχόμενο της όποιας εξουσίας σας δεν θα ξεπερνά τη διαχείριση ερειπίων που και εσείς, θα έχετε προκαλέσει ή ενθαρρύνει ή υποθάλψει ή ανεχθεί.

Η Εθνική συνεννόηση, κυρίες και κύριοι, προϋποθέτει ότι οι ηγεσίες της χώρας έχουν αποδεχθεί στο σύνολό τους ένα ελάχιστο πεδίο πολιτικών συμφωνιών, κανόνων και δράσεων.

Η εθνική συνεννόηση ας πιστέψουμε όλοι μας ότι είναι σήμερα ο πλέον σίγουρος δρόμος για τη σωτηρία της χώρας, για την αποφυγή της επόμενης φάσης, που δεν θα είναι, βέβαια, μόνο η χρεοκοπία της χώρας, αλλά θα είναι η πιο μαύρη περίοδος της χώρας, χειρότερη ίσως και από εκείνη της κατοχής.

Όχι, λοιπόν, στον γκρεμό! Όχι, λοιπόν, στο διχασμό! Όχι, στην άναρχη σύγκρουση μεταξύ πολιτικών, κοινωνικών ομάδων και αξιών!

Γνωρίζουν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι πολιτικές ηγεσίες της χώρας το διακύβευμα. Γνωρίζουν ποιο είναι. Είναι η ψήφιση και η υλοποίηση του κεκτημένου, που είναι η μεγάλη δανειακή σύμβαση της χώρας μας με τους εταίρους μας. Το αναγνώρισε και ο κ. Σαμαράς και πολλοί άλλοι που δεν θέλουν να το λένε για διάφορους λόγους, αλλά αυτή είναι η αλήθεια.

Είναι μία σύμβαση που θωρακίζει το ευρώ, που διασφαλίζει τη σωτηρία της πατρίδας, που δίνει ελπίδα και προοπτική. Είναι το συνολικό επίτευγμα του λαού μας, με τις πρωτόγνωρες θυσίες του, με την ανεργία, με τη φτώχεια, με τις περικοπές μισθών και τόσα άλλα. Είναι, όμως, και ένα επίτευγμα που φέρει τη σφραγίδα της Κυβέρνησης και ιδιαίτερα του Γιώργου Παπανδρέου.

Γι’ αυτό το λόγο του οφείλουμε ευγνωμοσύνη για τις ατέλειωτες προσπάθειες, για την αδιάκοπη πορεία του σε όλη την Ευρώπη και σε όλες τις χώρες, με τις οποίες έχουμε σημαντικές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις, με σκοπό να αναστηλώσει το κύρος της χώρας και να θεραπεύσει τραύματα της Ελλάδας, που είχαν προκαλέσει άλλοι και όχι ο ίδιος, σε σχέση με το τεράστιο δημόσιο χρέος, με τη χρηματοπιστωτική κρίση.

Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η επιτυχία του πραγματοποιήθηκε με ελάχιστη υποστήριξη, ακόμη και με άρχηση από ανθρώπους που προέρχονται από τα σπλάχνα του ΠΑΣΟΚ, από διάφορους κοινωνικούς χώρους που στάθηκαν εναντίον του. Η εικόνα που μένει στον απλό Έλληνα πολίτη είναι ότι την υπόθεση πολλές φορές την πάλευε αποκλειστικά μόνος και αυτή είναι η αλήθεια.

Στο σημείο αυτό επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά ότι ο Παπανδρέου ανταποκρίνεται στο εθνικό του χρέος. Δεν έχει ξαναγίνει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εκλεγμένος Πρωθυπουργός της χώρας να μας διδάσκει, να μας στέλνει το μήνυμα ότι η σωτηρία της πατρίδας, ότι ο στόχος της εθνικής συνεννόησης δεν είναι υπόθεση μόνο ενός ανθρώπου ή ενός Κόμματος. Στέκομαι και εδώ με σεβασμό στη θέση του ότι δεν εξαρτά τη στήριξή του στην επόμενη Κυβέρνηση από τη θέση του ως επικεφαλής της νέας Κυβέρνησης.

Και εδώ, αν μου επιτρέψετε, θέλω να προσθέσω ακόμη μερικές επίκαιρες σκέψεις.

Ξεκινώ από την πρώτη. Δεν είναι ώρα για εκλογές. Η θέση μου ήταν και είναι ξεκάθαρη. Είναι η ώρα για την ολοκλήρωση των διεθνών και εσωτερικών υποχρεώσεων της χώρας. Δεν χρειαζόμαστε αυτήν τη στιγμή την επικίνδυνη πολυτέλεια μιας παρατεταμένης προεκλογικής και μετεκλογικής περιόδου, πολύ περισσότερο δε την περιπέτεια των επανειλημμένων εκλογικών αναμετρήσεων και τελικώς την ακυβερνησία. Πετύχαμε ό,τι πετύχαμε, πλέον των άλλων, γιατί στη χώρα υπήρχε πολιτική σταθερότητα, αναγκαίος όρος, για να πάει μια χώρα μπροστά.

Πρέπει, λοιπόν, να πάρουμε αποφάσεις και να υλοποιήσουμε αποφάσεις. Και αυτά χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερις με πέντε μήνες για όποιον σκέπτεται σοβαρά και υπεύθυνα γι’ αυτήν εδώ τη χώρα. Αλλιώς πτωχεύσαμε. Απλά τα πράγματα. Και η ευθύνη θα είναι ολόκληρη δική μας, αλλά και του καθενός χωριστά, ιδιαίτερα των ηγεσιών της χώρας και πρωτίστως του κυρίου Σαμαρά. Γι’ αυτό να μην έχετε καμία αμφιβολία.

Η δευτερη σκέψη μου: Προσωπικά αποκρούω κάθε πρόταση για σχηματισμό Κυβέρνησης αμιγώς τεχνοκρατών και προσωπικοτήτων. Δεν υπάρχει χειρότερη ομολογία απαξίωσης της πολιτικής από το περιεχόμενο μιας τέτοιας πρότασης.
 Κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, που το προτείνετε, τι θέλετε; Να συνομολογήσουμε ότι παραιτούμαστε από το καθήκον που έχουμε, ως κορυφαίο όργανο της Δημοκρατίας, ότι ήρθε το τέλος της πολιτικής, ότι ήρθε το τέλος της ιστορίας, ότι η πολιτική δεν είναι η ύψιστη δημοκρατική λειτουργία; Δεν το αποδέχομαι. Ούτε ως ουσία, αλλά ούτε και ως σημειολογία, διότι αυτά έχουν μεγάλες επιπτώσεις σε σχέση με το μέλλον. Οι πολιτικοί λογοδοτούμε και λογοδοτούμε στον ελληνικό λαό. Οι άλλοι δεν λογοδοτούν. Κυρίως υπηρετούν συμφέροντα.

Η Τρίτη σκέψη μου: Θέλω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να απευθυνθώ σε όλες τις ηγεσίες της χώρας. Δεν είμαστε μόνον εμείς. Είναι η πνευματική ηγεσία του τόπου, που τον τελευταίο καιρό μας είπε ότι δεν σέβεται τους νόμους του κράτους. Είναι δικαστές που είπαν το «δεν δικάζω». Είναι συνδικαλιστικές ηγεσίες κατώτερες των περιστάσεων. Είναι η Εκκλησία, που, αντί να σταθεί δίπλα στο χειμαζόμενο σήμερα Έλληνα πολίτη, βγάζει κηρύγματα μίσους και μισαλλοδοξίας. Όλοι αυτοί πρέπει να ανταποκριθούν στο χρέος τους. Οι καιροί δεν μπορούν να περιμένουν!

Τελειώνω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με την Τρίτη σκέψη μου. Ναι, θα δώσω ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου γιατί προσέφερε σημαντικό έργο και ο ίδιος προσωπικά και όλα τα μέλη της Κυβέρνησής του. Δεν βάζω τον εαυτό μου, γιατί είχα την τύχη- και το εννοώ αυτό- για λίγο καιρό να είμαι στην Κυβέρνηση. Του το οφείλουμε χωρίς επιφυλάξεις. Θα είμαι ιδιαίτερα ευτυχής αν την επόμενη εβδομάδα θα είμαι στη θέση να δώσω ψήφο εμπιστοσύνης και σε μία νέα κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης, σε ένα νέο Υπουργό Δικαιοσύνης για να συνεχίσει ένα έργο, το οποίο έχτισε και ο προηγούμενος Υπουργός, αλλά και θεμελιώσαμε με αυτόν τον καιρό.

Με το λόγο και τη δράση μου και την ψήφο μου έχω την πεποίθηση ότι επιτελώ το εθνικό μου χρέος. Καλώ όλους σας, σε όποιο μετερίζι κι αν βρισκόμαστε, να αναμετρηθούμε με την ιστορία του τόπου μας, με την ιστορία του λαού μας και των μεγάλων πολιτικών παρατάξεων που καθένας μας έχει επιλέξει να στρατευτεί.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε περιόδους κρίσης η Βουλή, η Εθνική Αντιπροσωπεία, πρέπει να παίρνει σωστές αποφάσεις που επιτρέπουν και ενθαρρύνουν μεγαλύτερες συστρατεύσεις, αποφάσεις με καθαρό λόγο και μήνυμα, αποφάσεις που αναδεικνύουν την ιστορικότητα της περιόδου, μακριά από καπηλείες που συγκαλύπτουν ταπεινά συμφέροντα.

Σε περιόδους πολιτικής κρίσης οι αντιθέσεις και οι αντιπαραθέσεις φυσικά δεν σταματούν, ούτε καταργούνται, ούτε εξοστρακίζονται. Διεξάγονται, όμως, στη βάση μιας ιστορικής εθνικής συνεννόησης με στόχο την εθνική ομοψυχία.

Σε περιόδους κρίσεις τέλος, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, αγαπητοί συνάδελφοι και συναδέλφισσες, η Βουλή των Ελλήνων, η Εθνική Αντιπροσωπεία πρέπει να σκεφτεί ιστορικά, να δείξει ότι αγωνιά για το παρόν και το μέλλον του τόπου, να λειτουργήσει πατριωτικά στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικογένειας, στον ιστορικό πάντοτε ορίζοντα της διεθνούς νομιμότητας και της διεθνούς τάξης στην οποία είμαστε ενταγμένοι.

Είμαι βέβαιος, και αλίμονο αν δεν είναι έτσι, και πρέπει να είμαστε όλοι βέβαιοι ότι θα ανταποκριθούμε στο χρέος μας, στην αποστολή μας για την προάσπιση της δημοκρατίας, της ανάπτυξης, της προοπτικής και της προκοπής αυτού του τόπου.

Σας ευχαριστώ.