Μιλτιάδης Παπαϊωάννου | Δικηγόρος - πρ. Υπουργός


Προγραμματικές δηλώσεις Υπουργού Δικαιοσύνης

16-11-2011

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Ξεκινώ με τη μεγάλη και σκληρή αλήθεια. Η πολύπλευρη κρίση που μαστίζει τη χώρα μας και πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχει διάρκεια και δυστυχώς πολλά θύματα, ανέργους και φτωχούς. Το κρίσιμο, έτσι, ερώτημα είναι το πώς θα βγούμε από την κρίση όσο γίνεται πιο σύντομα και όσο γίνεται με τα λιγότερα θύματα. Δεν είναι οι ώρες της αναζήτησης και του επιμερισμού των πολιτικών ευθυνών. Δεν θα το κάνω σήμερα, ούτε όσο θα συμμετέχω στην νέα εθνική προσπάθεια, στην νέα Κυβέρνηση της Συνευθύνης, που έχει να επιτελέσει ένα έργο τεραστίων διαστάσεων σε σύντομο χρόνο. Θέλω, επίσης, να σημειώσω με έμφαση την άλλη μεγάλη αλήθεια ότι δηλαδή το μέγεθος της σημερινής κρίσης δεν προσδιορίζεται μόνο από τα δικά μας πολιτικά λάθη, προσδιορίζεται από την παγκόσμια οικονομική κρίση και κυρίως από την κρίση χρέους στην ευρωζώνη, που δυστυχώς εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς, αφού στο τσουνάμι της κρίσης μπαίνουν πολλές χώρες της Ευρώπης, γεγονός που δυσκολεύει τα πράγματα και στη χώρα μας. Στην ουσία βιώνουμε ένα παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο. Και εδώ εστιάζεται η μεγάλη μας αγωνία, με το κρίσιμο ερώτημα αν αύριο θα υπάρχει ή όχι ένα ισχυρό ευρώ, το νόμισμά μας. Ένα νόμισμα που έφερε σημαντικές προόδους στη χώρα και την ευημερία των πολιτών της. Το ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια, το έζησαν όλοι οι Έλληνες.


Σήμερα υπάρχει ελπίδα, υπάρχει προοπτική αφού υπάρχει ένα σχέδιο διάσωσης της Ευρωζώνης, του ευρώ και της χώρας μας. Είναι οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 26ης ,27ης Οκτωβρίου. Είναι το εθνικό μας κεκτημένο. Και αυτό σήμερα αναγνωρίζεται έστω και καθυστερημένα και από την αντιπολίτευση, αλλά κυρίως από τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Αυτό το εθνικό κεκτημένο, το οφείλουμε στο Γιώργο Παπανδρέου και την προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Όπως του οφείλουμε αναγνώριση για την σημαντική προσφορά του στη δημιουργία της σημερινής κυβέρνησης με την παραίτησή του από τη θέση του εκλεγμένου Πρωθυπουργού της χώρας. Θέλω, επίσης, να καταγράψω το σημαντικό έργο της προηγούμενης Κυβέρνησης, με την ξεχωριστή συμμετοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ και το βάρος που σήκωσε, ώστε η χώρα μας σήμερα να είναι ζωντανή, να είναι όρθια και να μην έχει περιέλθει στον γκρεμό της αιματηρής και τυφλής πτώχευσης, κάτι που πριν από δύο χρόνια δεν ήταν το αυτονόητο. Αυτές είναι οι μεγάλες αλήθειες, μέσα από τα γεγονότα. Σ’ αυτά μπορεί να προσθέσει ο καθένας λάθη και αδυναμίες, που σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογούν τον σημερινό ανεύθυνο, επιφανειακό και δημαγωγικό δημόσιο λόγο.

    Συμμετέχω σ’ αυτή την Κυβέρνηση και θα δώσω όλες τις δυνάμεις μου για την επιτυχία της γιατί έτσι με οδηγεί η ελεύθερη συνείδησή μου, γιατί έτσι υπηρετώ το εθνικό μου χρέος.  Γιατί πάνω από τα κόμματα υπάρχει το συμφέρον και η σωτηρία της πατρίδας. Συμμετέχω, γιατί εδώ και καιρό διεκδίκησα την εθνική συνεννόηση ως μια στρατηγική επιλογή εξόδου από την κρίση. Τέλος, συμμετέχω με το στοιχείο της προσωπικής μου υπέρβασης, για τις μεγάλες εκπτώσεις που κάνω στο ιδεολογικό και αξιακό πλαίσιο του κόμματος, στο οποίο ανήκω και θα ανήκω, και για το οποίο θα είμαι πάντα υπερήφανος για τη μεγάλη προσφορά του στον τόπο και το λαό μας, χωρίς να παραγνωρίζω λάθη και αδυναμίες.


ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

   Στο χώρο της Δικαιοσύνης πρέπει να κάνουμε πολλά, να κάνουμε άλματα μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Είμαστε έτοιμοι. Έχουμε κάνει πολύ δουλειά μετά από ένα γόνιμο,  ανοιχτό και δημοκρατικό διάλογο με όλους τους εκφραστές και τις ενώσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από το χώρο της δικαιοσύνης. Έχουμε ένα άδικο δικαιϊκό σύστημα με κύρια χαρακτηριστικά την πολυνομία, την κακονομία και φυσικά τις μεγάλες καθυστερήσεις που καταγράφονται στο τελικό της αποτέλεσμα ως αρνησιδικία. Ένα στοιχείο τα λέει όλα: είκοσι έξι (26) καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μέσα στο τελευταίο εξάμηνο για καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης. Αναγνωρίζω και εκτιμώ όλες τις προσπάθειες που σχεδιάστηκαν στο παρελθόν με πάθος, με μεθοδικότητα και συνέπεια από πολλούς συναδέλφους μας, πρώην Υπουργούς Δικαιοσύνης.

 Τώρα ,όμως, είμαστε έτοιμοι για ριζική αναμόρφωση, για μεγάλες ανατροπές σε όλο το φάσμα, σε όλους τους κλάδους απονομής της Δικαιοσύνης στην πολιτική και ποινική δικονομία, στη λειτουργία της διοικητικής δικαιοσύνης και το Ελεγκτικό Συνέδριο, στον οργανισμό των δικατηρίων, στον σωφρονιστικό κώδικα. Αυτή είναι η άμεση προτεραιότητα της νέας Κυβέρνησης. Πολύ σύντομα θα εισηγηθώ στην Εθνική Αντιπροσωπεία το σχετικό Νομοσχέδιο, που θα προσδιορίζει και άλλους τρόπους επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών. 

Δεν σημαίνει ότι το έργο θα περιοριστεί μόνο σ’ αυτό το πεδίο προβλημάτων. Στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες δεν υπάρχουν κυβερνήσεις ειδικού σκοπού ή περιορισμένης ευθύνης. Δεν τις προβλέπει το Σύνταγμά μας. Δεν τις προβλέπει καμιά δημοκρατική τάξη στην διεθνή κοινότητα, στην οποία έχουμε θεσμική αναφορά. Το Κράτος δεν αργεί. Οι λειτουργίες του δεν αναστέλλονται. Τα άμεσα όργανα του Κράτους παραμένουν πάντοτε ξάγρυπνα. Θα προχωρήσω οπωσδήποτε μέσα στον πραγματικό ορίζοντα της παρούσας Κυβέρνησης, και με προτεραιότητα, φυσικά, των οικονομικών Νομοσχεδίων, σε όλες τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την οδυνηρή και ανεπίδεκτη καθυστερήσεων αναμόρφωση της νομοθεσίας για τα ναρκωτικά, για την εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας ως προς τα ζητήματα του ρατσισμού, για τις αναγκαίες και κατεπείγουσες παρεμβάσεις στο πολύπαθες και βεβαρημένο σωφρονιστικό σύστημα της χώρας. Ένα άμεσο μέτρο, θα είναι οι νομοθετικές μας παρεμβάσεις για αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης.
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα που θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε, κατά προτεραιότητα, το επίμαχο χρονικό διάστημα, αφού υπάρχει σχεδόν έτοιμο θεσμικό έργο όπως:

   1) Η ολοκλήρωση των εξουσιοδοτικών πράξεων για την εφαρμογή του θεσμού της διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. 
  2) Τα σχέδια νόμου για το οικογενειακό δίκαιο, το ηλεκτρονικό έγκλημα, τον εμπορικό νόμο για τις προσωπικές εταιρίες. Επίσης, έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια νόμου για έναν νέο Ποινικό Κώδικα, για τον Κώδικα ποινικής δικονομίας, για το Σωφρονιστικό Κώδικα. Σε λίγες μέρες, θα παρουσιάσω δύο μεγάλες δράσεις που επεξεργαστήκαμε στο Υπουργείο και που είναι: 
         • Το εθνικό σχέδιο κατά της διαφθοράς. 
         • Το εθνικό σχέδιο δράσης για την εύλογη διάρκεια της δίκης.

Τέλος, θα αναφερθώ στο θέμα της ψηφιοποίησης. Η ψηφιακή δικαιοσύνη, αποτελεί πρώτο πυλώνα προτεραιότητας της Κυβέρνησης και της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Έχει γίνει ένα τεράστιο έργο, ώστε οι πολίτες και το σύνολο του νομικού κόσμου να μπορούν σε σύντομο χρόνο να απολαμβάνουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Στο πλαίσιο αυτό ήδη υλοποιούμε και εφαρμόζουμε άμεσα πιλοτικές παρεμβάσεις για τη χρήση της ηλεκτρονικής καταχώρησης, της ηλεκτρονικής παρακολούθησης των υποθέσεων, της μαγνητοφώνησης και απομαγνητοφώνησης των πρακτικών όλων των δικαστηρίων της χώρας και της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων στα μεγαλύτερα δικαστήρια της χώρας. Το προσεχές εικοσαήμερο στο Πρωτοδικείο της Αθήνας, τα δικόγραφα θα κατατίθενται ηλεκτρονικά. Σύντομα το μέτρο θα επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα.

Το εύλογο ερώτημα είναι θα τα προφθάσουμε όλα; Ίσως, ναι, ίσως όχι. Σίγουρα, θα προσπαθήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Το κράτος όμως έχει συνέχεια και τα αποτελέσματα της δουλειάς μας θα είναι στο Υπουργείο, σε καλά χέρια, για μελλοντική αξιοποίηση.     

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 

Δεν είναι η ώρα του απολογισμού. Θα σταθώ, όμως, όλως ενδεικτικά σε τρία σημεία γιατί ο αναλυτικός απολογισμός θα μας έπαιρνε πολύ χρόνο.
Το πρώτο είναι: Τα δύο τελευταία χρόνια η χώρα μας με βάση τις έρευνες της Διεθνούς Διαφάνειας, αλλά και την αξιολόγηση Διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ, εμφανίζει σημαντική πρόοδο στον τομέα της Διαφάνειας και της καταπολέμησης της Διαφθοράς.

Το δεύτερο είναι: Στο διάστημα των δύο χρόνων της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, ουδέποτε ανέκυψε κάποιο σοβαρό περιστατικό διαφθοράς, στο οποίο να εμπλέκεται κρατικός αξιωματούχος κυβερνητικής επιλογής. Τα πολιτικά σκάνδαλα και η σκανδαλοθηρία, το πλέον νοσηρό φαινόμενο του πολιτικού μας βίου δε μας συνοδεύει πλέον.

Το τρίτο είναι ότι για πρώτη φορά στη χώρα μας υπάρχουν συλλήψεις επώνυμων και ανώνυμων συμπολιτών μας και έχουν οδηγηθεί στη Δικαιοσύνη, για το πιο διαδεδομένο έγκλημα του σύγχρονου βίου μας που είναι η φοροδιαφυγή, καθώς και η επιβολή μακροχρόνιων καθείρξεων επίορκων δημόσιων υπαλλήλων.
Κλείνοντας αυτό το κεφάλαιο, θέλω με έμφαση να προσθέσω ότι οι μεταρρυθμίσεις στο χώρο της δικαιοσύνης δεν δίνουν απαντήσεις μόνο στη μεγάλη αποστολή της για ισονομία και προστασία των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών. Δίνουν, απαντήσεις και για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, τις επενδύσεις, την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας και την ανάπτυξη.
Η ανάγκη συμμετοχής του λαού μας.


Σήμερα, για το ξεπέρασμα της κρίσης έχουμε μια εθνική συνεννόηση στην κορυφή. Αρκεί αυτό για να βγούμε από την κρίση; Η απάντησή μου είναι όχι. Είναι, όμως, ο όρος, η προϋπόθεση για να πετύχουμε το κλειδί επιτυχίας που είναι η ενεργός συμμετοχή του λαού μας σ’ αυτή την προσπάθεια. Είναι μια δύσκολη υπόθεση να ζητάς από τον άνεργο, τον φτωχό, ή τον νεόπτωχο σ΄ αυτή την πορεία,σ΄ αυτή την υπόθεση. Για να γίνει αυτό χρειάζεται η βαθιά κατανόηση από το λαό μας της αληθινής φύσης της κρισιμότητας των περιστάσεων. Μια τέτοια κατανόηση δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς καθαρότητα του πολιτικού και του δημόσιου λόγου αλλά και χωρίς τη συστράτευση των συντελεστών της ενημέρωσης. Μιας ενημέρωσης που πολλές φορές και  δυστυχώς στο βωμό ιδιοτελών συμφερόντων και ενός χωρίς όρια ανταγωνισμού, για αυξημένη τηλεθέαση ισοπεδώνει, ακυρώνει και το πλέον θλιβερό και επικίνδυνο προσβάλλει την αξιοπρέπεια και το εθνικό φρόνημα των πολιτών. Και η εθνική υπερηφάνεια δεν υποχωρεί όταν τηρείς τις δεσμεύσεις που έχεις αναλάβει ως χώρα στα πλαίσια του μεγάλου συνεταιρισμού που οικειοθελώς συμμετέχεις και που είναι οι κανόνες λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο σημείο αυτό, θα απευθυνθώ για άλλη μια φορά σε όλες τις ηγεσίες της χώρας. Ευθύνες μέγιστες και ξεχωριστές έχουν οι πνευματικές ηγεσίες του τόπου,  οι δικαστικές, οι συνδικαλιστικές, οι εκκλησιαστικές. Ο λόγος τους πρέπει να είναι καθοδηγητικός, νηφάλιος και υπεύθυνος, όχι διχαστικός. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να εκπέμπουν κηρύγματα για προσκλήσεις σε ανομία και κυρίως δεν πρέπει να προσβάλλουν το αίσθημα αξιοπρέπειας και εθνικής υπερηφάνειας που έχουν όλοι οι Έλληνες. Ας το προσέξουν γιατί αυτός ο λόγος οδηγεί στη βία που είναι ο χειρότερος εχθρός της δημοκρατίας και της ανάπτυξης, δηλαδή τελικά λειτουργεί σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων.

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΨΗΦΟΥ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ.

Σήμερα, ζητάμε ψήφο εμπιστοσύνης στον νέο μας πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο και την Κυβέρνησή του. Δεν θα αναφερθώ στην προσωπικότητα του νέου Πρωθυπουργού. Είναι γνωστή. Σημειώνω μόνον ότι οι κρίσιμες και ιστορικές στιγμές που ως χώρα διανύουμε, συναντήθηκαν με την αναγκαιότητα της επιλογής του. Είναι ένα κάλεσμα της ιστορίας και οφείλει να ανταποκριθεί. Δεν το εύχομαι, το πιστεύω. ʼλλωστε το εύρος αυτής της ψήφου αντανακλά και την άμεση θέληση του Ελληνικού Λαού.

Ταυτόχρονα θεωρώ ότι αυτή η ψήφος εμπιστοσύνης δημιουργεί σε όλους μας συγκεκριμένες υποχρεώσεις, καθήκοντα και επιταγές. Σ’ εμάς τα μέλη της Κυβέρνησης, την πλήρη και έντιμη εκπλήρωσή τους, όπως αυτά οριοθετούνται με τις προγραμματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του διαλόγου που αναπτύχθηκε σε αυτή την αίθουσα. 

Στον Ελληνικό Λαό αυτή η ψήφος εμπιστοσύνης μπορεί να διαμορφώσει ένα πλέγμα ελπίδων, προσδοκιών και συμμετοχής. Και δεν πρέπει να αφήσουμε, οφείλουμε να μην αφήσουμε, αυτή την ευκαιρία που είναι, ίσως, η τελευταία, να  χαθεί. Ο δρόμος της Ελλάδας, ο δικός μας δρόμος δεν μπορεί παρά να είναι δρόμος μόνο προς τα εμπρός. Ας πορευθούμε με αισιοδοξία και σιγουριά.