Μιλτιάδης Παπαϊωάννου | Δικηγόρος - πρ. Υπουργός


Παρέμβαση του Υπουργού Δικαιοσύνης για τη βία

02-08-2011

Τα σημεία παρέμβασης του υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για την αντιμετώπιση της βίας είναι τα εξής:


Τον τελευταίο καιρό είμαστε μάρτυρες πολλαπλών εκδηλώσεων διάχυτης βίας. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο, που έχει πάρει εξαιρετικές διαστάσεις και έχει καταστεί οξύτατα επικίνδυνο. Η βία της συνήθους και κοινής εγκληματικότητας αμφισβητεί την έννομη τάξη, μέσα από την καταστροφή, βλάβη ή την διακινδύνευση εννόμων αγαθών. Η βία που διαχέεται δημόσια τους τελευταίους μήνες, υπονομεύει τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Συμβολικά, στρέφονται κατά των κορυφαίων θεσμών της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Αμφισβητούνται και οι 300 της Βουλής. Προπηλακίζονται βουλευτές και μάλιστα κατά τη διαδικασία άσκησης των καθηκόντων τους. Αμφισβητείται έμπρακτα το δικαίωμα γνώμης, διατύπωσης θέσεων και κατάθεση ψήφου, όπως αυτά προστατεύονται από το Σύνταγμα.

Μπορεί ατιμωρητί ο οποιοσδήποτε πολίτης, κάτω από το κράτος, δικαιολογημένης, αγανάκτησης να καταστρέφει ξένη ή και δημόσια ιδιοκτησία και περιουσία υπό όρους και περιστάσεις που καθιστούν το έγκλημα αυτό διακεκριμένο;

Επιτρέπεται, χωρίς κυρώσεις, η άρνηση καταβολής διοδίων, που οδηγούν σε οικονομικό εκτροχιασμό μεγάλα έργα υποδομής; Έργα ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της χωράς;

Τις τελευταίες μέρες, είμαστε μάρτυρες βαναυσοτήτων σε βάρος ξένων επισκεπτών στη χώρα μας. Ανήμποροι θεατές της παρεμπόδισης των συγκοινωνιών και καταστροφών μεγάλης έκτασης σε βάρος ομάδων επαγγελματιών. Και τελικά σε βάρος της εθνικής οικονομίας και της εικόνας της χώρας.

Βιώνουμε ότι το διαδίκτυο στα χέρια ολίγων, έχει καταντήσει εργαλείο μεταφοράς λάσπης και απειλών κατά της ζωής συμπολιτών μας. Αποκτήσαμε, δυστυχώς, και κουκουλοφόρους σε μια στρεβλή διαδικασία ενημέρωσης. Το τελευταίο αυτό άθλιο φαινόμενο είναι μεταδοτικό. Μια ευρωπαϊκή χώρα συγκλονίζεται γιατί κάποιοι στο χώρο της ενημέρωσης εξετράπησαν, αφού πρώτα παραβίασαν μια σειρά θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Οι εκτροπές από τη θεσμική λειτουργία όλων των εξουσιών σε άλλες χώρες κυριαρχούν στην ατζέντα της επικαιρότητας. Ακροδεξιά και ακροαριστερά στοιχεία μάχονται και υπονομεύουν τη δημοκρατία και τους θεσμούς της.

Απέναντι σ’ αυτά τα φαινόμενα διάχυτης βίας στο δημόσιο χώρο, εμείς, που εκλεγήκαμε για να αντιπροσωπεύουμε το έθνος και το λαό, δίνουμε την εντύπωση ότι δεν αμυνόμεθα καν. Σε πολλές περιπτώσεις, είμαστε απόντες. Χωρίς συγκροτημένο και ενιαίο λόγο.
Το σύνολο σχεδόν των λειτουργιών του πολιτεύματος συχνά παρακολουθεί απλώς αυτή τη διάχυτη ανομία.

Τι πράττουμε; Τι οφείλουμε να πράξουμε; Να είμαι καθαρός στις θέσεις και προθέσεις μου:

Πρώτον: Δεν έχουμε καμιά πρόθεση να παρεμποδίσουμε την οποιαδήποτε αμφισβήτηση. Ακόμα και εκείνη που ασκείται έμπρακτα. Η αμφισβήτηση και οι διαμαρτυρίες, συνιστούν στοιχείο της δημοκρατικής ζωής. Είναι προϋπόθεση και εγγύηση όλων των λειτουργιών της και εκφάνσεών της.

Δεύτερον: Αποφάσεις θα πάρουμε. Μέσα από την αναγκαία και πολύτιμη διαβούλευση. Και πολύ σύντομα. Το περιεχόμενο των συζητήσεων και προτάσεων της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας θα είναι η βάση. Πριν τη διαμόρφωσή τους σε νομοθετικό κείμενο, πριν καταλήξουν σε αποφάσεις θα τις συζητήσω μαζί σας.

Τρίτον: Οι αποφάσεις δεν θα είναι αποσπασματικές. Θα εντάσσονται σε ένα ενιαίο πλαίσιο αντιμετώπισης. Στο υπουργείο Δικαιοσύνης, ήδη λειτουργεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την σύνταξη ενός νέου Ποινικού Κώδικα. Οι εργασίες της θα ολοκληρωθούν στο τέλος του έτους.

Τέταρτον: Η αξιοποίηση των καμερών, θα δώσει απαντήσεις στο μεγάλο πρόβλημα των αποδεικτικών δυσχερειών για τον εντοπισμό των εγκληματιών. Ήδη λειτουργεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό τον κ. Χρ. Γεραρή επίτιμο Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας που πολύ σύντομα θα μας δώσουν τις τελικές τους προτάσεις.

Πέμπτον: Το Διαδίκτυο θα παύσει να φιλοξενεί κουκουλοφόρους. Το ηλεκτρονικό έγκλημα πρέπει να καταπολεμηθεί, χωρίς φυσικά να τίθεται σε αμφισβήτηση η ελευθερία του λόγου και της γνώμης. Με βάση και τον προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας συγκροτώ αμέσως νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό τον Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Αθανάσιο Ράντο για την ταυτοποίηση των διαχειριστών των blogs, την ταυτοποίηση των χρηστών υπηρεσιών διαδικτύου και τη διεύρυνση του καταλόγου των εγκλημάτων για τα οποία επιτρέπεται η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών. Η Επιτροπή θα παραδώσει τις προτάσεις της μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου 2011.

Έκτον: Θα καταργήσουμε το χουντικό διάταγμα, που δήθεν ρύθμιζε το ατομικό δικαίωμα των δημόσιων συγκεντρώσεων. Έχουμε ώριμο σχέδιο νόμου. Στη δημόσια διαβούλευση θα καλέσω και την επιστημονική κοινότητα και τους μαζικούς φορείς. Σας διαβεβαιώνω ότι έχουμε δύο άξονες.

  • Ο πρώτος: Κάθε δυνατή διευκόλυνση για την άσκηση του δικαιώματος του λαού να διαμαρτύρεται δημόσια και να αμφισβητεί και μια νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση.
  • Ο δεύτερος άξονας: Δεν θα επιτρέπουμε σε ελάχιστες μικρο-ομάδες, ολίγων δεκάδων ατόμων να νεκρώνουν τη ζωή στο κέντρο της Πρωτεύουσας της χώρας. Στις προθέσεις μου είναι «η κάθαρση» της νομοθεσίας μας από όλους τους αναγκαστικούς νόμους και ανάλογης φύσης διατάξεις «των ανωμάλων» ιστορικά περιόδων.

Έβδομον: Η βία, ιδιαίτερα η πολιτική, τροφοδοτείται και από συγκεκριμένες εκπομπές των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Δεν είναι μόνον ο λαϊκισμός «προς άγραν» τηλεθέασης. Είναι και η εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Είμαι από τους τελευταίους που θα εισηγηθούν νομοθετικά μέτρα περιορισμού της ελευθεροτυπίας και της ελεύθερης λειτουργίας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Πιστεύω όμως ότι πρέπει να γίνει ένας ανοιχτός διάλογος, στα πλαίσια της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, με όλους τους συντελεστές της ενημέρωσης για κανόνες αυτοδέσμευσης και επαναπροσδιορισμού της λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Όγδοον :Θα στηρίξουμε και θα εξοπλίσουμε τη Δικαιοσύνη στη δύσκολη πορεία και αποστολή της για την επίτευξη της κοινωνικής ειρήνης και την εμπέδωση της δημοκρατικής νομιμότητας. Θα πραγματοποιήσω τακτικές και προγραμματισμένες επαφές με τους κορυφαίους σχηματισμούς της Δικαιοσύνης με πλήρη ατζέντα και με ανυπόκριτο σεβασμό στους διακριτούς ρόλους μας. Περί τα τέλη Αυγούστου θα προσέλθω στον ʼρειο Πάγο για να συζητήσω με τους ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς της ποινικής και πολιτικής δικαιοσύνης όλα τα προβλήματα και τις προοπτικές που αντιμετωπίζει η τρίτη λειτουργία του Δημοκρατικού πολιτεύματος. Βρίσκομαι σε ανοικτή και πάνω από το τραπέζι συνεννόηση με τις ηγεσίες των ανωτάτων δικαστηρίων τη χώρας για συνεργασία σχετικά με όλα τα σοβαρά προβλήματα που συνδέονται με τη διάχυτη ανομία, που υπονομεύει θεσμούς και τη Δημοκρατία.

Ένατον: Θεωρώ, αντικειμενικά συνοδοιπόρους μας για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων που πιστεύουν και υπηρετούν την κοινοβουλευτική Δημοκρατία αλλά και το σύνολο των οργανωμένων δυνάμεων της κοινωνίας μας, με πρώτους τους επαγγελματίες δημοσιογράφους και τις πνευματικές δυνάμεις του τόπου. Δεν μπορώ να δεχθώ τη θέση των Πρυτάνεων ότι δεν θα εφαρμόσουν ψηφισμένο από τη Βουλή νόμο. Προέχει η ιδεολογική και πολιτική αντιμετώπιση του φαινομένου. Η καταδίκη, χωρίς επιφυλάξεις από όλους. Η πρόληψη και μετά η καταστολή.

Δέκατον: Δεν είναι δυνατό να συμφωνήσουμε σε όλα. Το «ναι» σε όλα και από όλους δεν πιθανολογεί, κατά κανόνα, τη δημοκρατική τάξη και την εφαρμογή και εμπέδωση των δημοκρατικών ιδανικών. Επιδιώκουμε τη συναίνεση στη βάση θεμελιωδών αξιών και βασικών κανόνων. Για ένα παραπάνω, σε σχέση με τη γνωστή συζήτηση, λόγο. Ζητάμε συνεννόηση στο θεσμικό πλαίσιο και στην πολιτική δραστηριότητα.

Από τη σημερινή θεσμική συνάντησή μας, διατηρώ μεγάλες προσδοκίες. Δεν θα τα λύσουμε όλα. Και δεν θα τα λύσουμε όλα και αμέσως. Οι κοινωνίες δεν αλλάζουν από τη μία μέρα στην άλλη. Έχουμε, όμως, τη δυνατότητα να αποκτήσουμε δυναμική με τη λήψη και την εφαρμογή των αντίστοιχων αποφάσεων μας κυρίως με την ενίσχυση της συλλογικής και ατομικής ευθύνης των πολιτών και φυσικά με την αναγκαία πολιτική βούληση όλων μας.